Lời cảnh báo rùng rợn nhất về biến đổi khí hậu dường như đã thành sự thật

Năm 2016, James Hansen - cựu chuyên gia khí tượng của NASA cùng các đồng nghiệp đã đặt ra một viễn cảnh đáng sợ. Họ dự đoán rằng các lớp băng vĩnh cửu vùng cực không chỉ tan, mà còn tan với tốc độ ngày càng nhanh.

Lý do là vì các dòng nước ngọt chảy ra sẽ làm tăng lưu lượng của các đại dương, khiến nước biển dâng lên nhanh chóng, và thậm chí có thể tạo ra những cơn bão khổng lồ.

Được biết, lời cảnh báo của Hansen được đưa ra trên giả lập trên máy tính, dựa vào dữ liệu từ một số nhà khí tượng học. Nhìn chung ở thời điểm đó, nhiều người không cho rằng viễn cảnh của Hansen sẽ thành thực được.

Tuy nhiên mới đây, một nghiên cứu đã xác nhận rằng ít nhất một phần của viễn cảnh này đã xảy ra rồi.

Nghiên cứu dựa trên số liệu thu thập tại phía Đông Nam Cực cho thấy rằng các lớp băng vĩnh cửu tại đây đã tan rồi, và đang biến một vùng nước xung quanh thành nước ngọt.

Nhưng như vậy thì sao? Vấn đề là thông thường, nước càng lạnh, càng mặn sẽ càng chìm sâu xuống. Nhưng theo nghiên cứu của Alessandro Silvano từ ĐH Tasmania (Úc), quá trình này gần như đã dừng lại ở 2 khu vực quan trọng tại Nam Cực: bờ Tây và vùng sông băng Totten ở bờ Đông.

Đây vốn là 2 khu vực có tốc độ tan chảy nhanh nhất. Và bi kịch giờ sẽ xảy ra: do nước ngọt lạnh không thể chìm xuống đáy nữa, tầng nước mặn ấm hơn sẽ ở lại vùng nước sâu, dễ dàng di chuyển và chạm tới phần gốc của sông băng.

Nhiệt lượng sẽ bị giữ lại vì lớp nước lạnh vẫn đang ở trên, khiến băng tiếp tục tan, và trở thành một vòng lặp với tốc độ ngày càng nhanh.

"Đây không chỉ là giả định, mà là những gì chúng ta tận mắt thấy trong đời thực" - trích lời Silvano, tác giả nghiên cứu.

"Nghiên cứu này là lần đầu tiên chúng ta chỉ ra được bằng chứng cho thấy hiện tượng này thực sự xảy ra. Nó đã đang diễn ra rồi."

Còn theo Hansen, nghiên cứu đã đưa ra một ví dụ hết sức cụ thể cho nghiên cứu của ông từ 2 năm trước. Tuy nhiên, đây chỉ là ví dụ tương đối nhỏ thôi.

"Với một vấn đề quy mô lớn, thì lúc này vẫn là quá sớm để dự đoán được tầm vóc của quá trình này." - Hansen cho biết.

"Nếu tốc độ nóng lên của Trái đất ngày càng tăng, tôi dự đoán tốc độ tan cũng vậy, và mực nước biển cũng tăng lên rất nhanh. Để xác nhận thì cần thêm nhiều thí nghiệm trong những năm tới."

Nhiều nhà khoa học khác cũng tỏ ra đồng tình. Matthew Long - nhà hải dương học tại Trung tâm nghiên cứu Khí tượng Quốc gia (Mỹ) cho rằng nghiên cứu đã chỉ ra bằng chứng thực sự, cho thấy đại dương trên Trái đất đã thay đổi, và tốc độ ngày càng nghiêm trọng.

Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn còn có một vài hạn chế. Đầu tiên, dù xác định được việc nước biển bị pha loãng tại Nam Cực, các chuyên gia cũng chưa thể xác định được thời điểm nó xảy ra là khi nào.

Các tính toán hiện tại chưa cho phép chúng ta biết điều đó. Theo Silvano, thậm chí có thể các vùng nước sâu và lạnh tại Nam Cực đã ngưng lại từ rất lâu rồi, chứ chẳng phải bây giờ.

Sẽ cần thêm nhiều nghiên cứu để chứng minh. Nhưng nhìn chung, nếu mọi chuyện đúng như Silvano dự đoán, thì hậu quả sẽ rất khủng khiếp mà không ai có thể ngăn chặn được.