Làm sao để đối diện với những “con quỷ” bên trong mình: Ai cũng có những mặt tối, chỉ là chúng ta có sẵn sàng lôi nó ra ánh sáng hay không

Lúc đó là 11 giờ tối. “11 giờ tối thì làm gì còn mấy ở ngoài đường mà đèn đỏ vẫn cứ bật lâu vậy?”, tôi mới dừng đèn đỏ được 5s thì bắt đầu mất kiên nhẫn. Nút giao này bình thường cũng có đông đâu, 11 giờ thì lại càng vắng. Nghĩ vậy, nhìn quanh quất hai lần để chắc chắn không ai lao ra, tôi phóng xe vượt đèn đỏ.

Nếu lao đi êm xuôi thì sẽ không có gì đáng nói, đang phóng vút qua thì một chiếc xe lao thẳng về phía tôi, hú hồn lướt qua mặt nhau không có chuyện gì. Cậu ta quay lại nhìn tôi, miệng lẩm bẩm, ra điều chửi thề. Tôi sai rồi, không có gì cự cãi nên chỉ vít qua đó thật nhanh. Chắc có vài người dừng đèn đỏ vẫn đang “dán mắt” lên lưng tôi.

Vì về muộn nên hôm sau tôi tới tòa soạn trễ, uể oải nhìn chiếc máy chấm công. Cuộc đời đã có một quản lý đi muộn rồi lại gặp một cô nhân viên lười - tuần nào cũng vậy không bao giờ thấy chiếc báo cáo đặt trên bàn đúng hẹn. Báo cáo không đúng hẹn, bài viết lên chậm, những thứ “một tí nữa, một tí nữa” của con bé cứ kéo dài mãi. Không biết bao nhiêu lần tôi nhắc nó về trách nhiệm, về thời gian, về trì hoãn trong công việc nhưng tất cả đều không có nghĩa lý gì trong đầu cô nhân viên. Vì với nhỏ đó, việc như vậy với nó là… bình thường!

Ai cũng có những mặt tối được giấu kín - những “dark side” như hai mặt của đồng xu, chỉ là nó tối tới mức nào và chúng ta có sẵn sàng lôi nó ra ánh sáng hay không.

Chúng ta gặp những điều như vậy trong cuộc sống thường ngày, những “con quỷ nhỏ” ranh mãnh, lẩn khuất trong suy nghĩ, thói quen, cách hành xử của mỗi người. Ai đó sẽ xem nhẹ những khuyết điểm, “đó đâu phải là điều gì to tát” khi cuộc sống vốn nhiều thứ nhiễu nhương hơn. Cách nhìn nhận như vậy khiến chúng ta vô tình bỏ quên nhiều vấn đề của bản thân hoặc đè nén trong tâm trí, thỏa hiệp với những thói xấu. Dần dần, trong đầu mỗi người có thể hình thành cơ chế “hợp thực hóa” các khuyết điểm của bản thân. Chúng ta có thể nhận ra, chỉ trích, phê phán những khuyết điểm của người khác dễ dàng nhưng đối mặt với “con quỷ” của bản thân bằng sự ve vuốt, mềm mỏng, thậm chí đôi khi không nhận ra đó là một vấn đề.

Làm sao để đối diện với khuyết điểm của bản thân, như đối diện với mong muốn “vượt đèn đỏ” khi ra đường vào lúc nửa đêm?

Câu trả lời nằm ở 3 giai đoạn: Nhìn ra vấn đề của bản thân, chấp nhận sự tồn tại của vấn đề và từng bước tháo gỡ những khúc mắc, giải quyết vấn đề.

Đó là điều khó nhất, một điều mỗi người cần nhận thức rõ trước khi có thể đối thoại hay giải quyết vấn đề cao hơn: Chấp nhận những khuyết điểm của bản thân. Bạn không thể giống như cô bé quàng khăn đỏ, cứ lao vào rừng và không nhận ra ở đó có điều gì hiểm nguy đang chờ. Cô nhân viên của tôi không nhận ra mình có vấn đề về thời gian và trách nhiệm trong công việc, anh chàng “người tốt” không nhận ra việc mình quá yếu đuối, cứng nhắc, bảo thủ và quá kiểm soát khi bị người yêu bỏ còn cô gái hay buôn chuyện kia chỉ nghĩ tới việc tâm sự cho người khác, để rồi không nhận ra việc câu chuyện truyền từ người này sang người khác dẫn đến tổn thương cho bạn bè.

Trong đa số câu chuyện, vấn đề chỉ trở nên nghiêm trọng khi không ai nhận ra mình thực sự có “vấn đề” hay đó chính là “vấn đề”. Bạn sẽ không thể đối diện với “con quỷ” trong chính mình khi thậm chí không biết tới sự tồn tại của nó hay tảng lờ đi dù đã được mọi người chỉ cho. Với những người như vậy, một “cái tát” mạnh từ cuộc đời có thể mới giúp họ nhận ra khuyết điểm đang tồn tại trong chính mình. Đa phần, mọi lời giải thích cho người như vậy đều không dẫn tới mục đích - bạn thậm chí còn có thể khiến những con quỷ giận dữ của mình bùng lên. Hãy hỏi mọi người xung quanh về mình và cầu thị nhìn nhận bản thân nếu thực sự muốn thay đổi.

Một khi nhận ra được sự tồn tại của những “con quỷ” trong mình, suy nghĩ đầu tiên ập tới trong đầu mọi người là tống cổ nó đi hoặc đè nén nó xuống tận cùng trong tâm trí. Phải mất nhiều năm để một thói quen xấu “hình thành”, đâu có phải muốn dễ dàng từ bỏ là được? Bạn không thể phủ nhận khuyết điểm của bản thân nhanh như thay bộ quần áo, vì nó là một phần tạo nên con người bạn trong mắt mọi người xung quanh, hoặc con người bạn.

Khi tôi vượt đèn đỏ, tôi sẽ nghĩ rằng “ai cũng làm vậy mà, chẳng phải đây cũng không phải vấn đề gì to tát đâu đúng không?” - nghĩ như vậy, đôi khi lại thấy mọi thứ vui vẻ thoải mái hơn. Nhưng kỳ thực, vấn đề vẫn ở đó, không bao giờ được giải quyết, như thể bạn xức nước hoa lên một thứ đã bốc mùi. 

Nhiều người chọn tránh né những sai lầm của bản thân, bịt mũ che tai để sống tiếp. Ở đâu đó trong những mối tình kết thúc, bạn có thể bắt gặp câu chuyện như vậy. Lần đầu tiên cậu bạn thân của tôi ngoại tình, Nam không biết phải đối mặt với người yêu hiện tại sao khi bị phát hiện. Cậu chọn cách nhắn tin chia tay - điều không bao giờ Nam nghĩ rằng một mối tình sẽ kết thúc như vậy. Vật vờ tiến tới mối quan hệ mới với người tình, những lấn cấn trong đầu Nam không biến mất: Cậu né tránh những nơi có thể gặp mặt người yêu cũ, không liên lạc cả với bạn bè chung. Điều gì có thể làm để quên đi vấn đề của bản thân, cậu đều làm cả. Có một góc khuất trong tâm trí Nam không bao giờ dám chạy đến vì sợ bóng đêm sẽ nuốt chửng cậu.

Chúng ta lờ đi một câu chuyện xấu xa mình nhìn thấy, tặc lưỡi cho qua những điều sai lầm của bản thân tưởng chừng như rất nhỏ - vượt đèn đỏ, nói chuyện chỏng lỏn với bố mẹ, buôn chuyện trong cơ quan. Tránh né những vấn đề của bản thân khiến suy nghĩ mắc kẹt trong các vấn đề đó nhiều hơn và rất lâu sau cũng không tìm được lối thoát. Không ai nghĩ mình tệ đến vậy nhưng cũng có lúc phải ậm ừ: “Hóa ra mình là đứa tệ thật”.

Có cả những “con quỷ”, chúng ta đè nén nó quá sâu để rồi khi vấn đề bùng lên, mọi chuyện chẳng thể hàn gắn. Nhiều câu chuyện tình cảm không vun vén bằng tình yêu và cảm thông nhưng tích lũy đủ hằn học và lỗi lầm của đối phương. Chúng ta tưởng tất cả những điều ấy là vấn đề của người yêu nhưng vấn đề to lớn nhất là điều bạn không nói ra - thiếu đi yếu tố quan trọng bậc nhất trong chuyện tình cảm là giao tiếp. Đè nén quá lâu để đến khi bùng nổ, chẳng điều gì có thể xoa dịu hay làm lành vết thương trút ra đầy niềm đau và sự chịu đựng nữa rồi.

Phải chấp nhận được rằng bản thân đang có những vấn đề, tâm trí không phải một gã khờ để bạn đánh lừa rằng vấn đề không tồn tại một khi bạn đã biết đến “con quỷ” trong mình. 

Chúng ta sẽ có rất nhiều các vấn đề từ nhỏ tới lớn nên điều quan trọng bạn nên làm là đừng để đống bòng bong đó khiến suy nghĩ của bạn chìm trong sự tiêu cực. “Chấp nhận” không có nghĩa là ngồi ủ dột với tiêu cực hay tô hồng để tích cực hơn - chấp nhận là hiểu được sự tồn tại của nó và tìm giải pháp.

Có nhiều người đã thua cuộc ngay từ bước một để có thể tới bước thứ ba này. Bạn không thể sẽ chấm dứt ngay suy nghĩ vượt đèn đỏ khi có quá nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện. Tuy nhiên, khi đối diện với “con quỷ” hay với chính bản thân từng ngày, hãy thực sự điềm tĩnh và làm từng việc nhỏ một - mọi thứ cần có điểm rơi phù hợp chứ không thể thả một vấn đề xuống là xong. Hãy hỏi bản thân từ những điều nhỏ: Nếu vượt đèn đỏ có thể tiết kiệm được 30 giây và lại âu lo thêm vài tiếng, điều gì tiết kiệm thời gian hơn? nhanh hơn được 30 giây và đổi lại tai nạn của bản thân có đáng không? 30 giây tiết kiệm có mua được sự tôn trọng của mọi người không?

Theo nguyên tắc kết nối, chỉ cần thông qua 6 người, bạn có thể kết nối với bất cứ ai trên thế giới. Liệu người yêu cũ vẫn đang sống dưới một bầu không khí, trong thành phố tưởng rộng lớn lại nhỏ vô cùng, bạn có thể tránh né cả đời không? Hay bắt đầu bằng một lời xin lỗi, sau đó là cuộc gặp như một người trưởng thành, để rồi lần sau có thể nhìn mặt nhau trở lại?

Cách đối mặt với vấn đề trong chính bản thân cũng phản ánh cách chúng ta nhìn nhận thế giới xung quanh: Phải biết chấp nhận sự tồn tại của vấn đề, tháo gỡ từng bước chắc chắn rồi nhìn lại cả quá trình để rút ra bài học. Ai cũng có những “con quỷ” bên trong giấu kín, những bí mật hay câu chuyện muốn che giấu nhưng trong cuộc sống ngoài kia, mọi vấn đề chỉ chực chờ vồ lấy bạn. Hãy tử tế nhưng nghiêm khắc với bản thân, đối thoại đường hoàng với những “con quỷ” trong mình - đó sẽ là một cuộc tập dượt và phép thử tốt nhất trước khi đương đầu với nhiều vấn đề hơn ngoài kia.