Những điều đáng sợ về các "bà mẹ tuổi teen" với nạn phá thai
Số phận của các cô gái tuổi vị thành niên mang thai quá sớm cho thấy thực trạng nan giải của xã hội.
Làm mẹ là thiên chức và niềm vui của hầu hết mọi phụ nữ trên Trái đất. Thế nhưng nếu một thiếu nữ mang thai khi còn đang trong độ tuổi vị thành niên, đó có thể là một vấn đề nghiêm trọng. Có con quá sớm, có con ngoài ý muốn sẽ phá hỏng đi tương lai của bản thân, gia đình và thế hệ tương lai.
Nhân ngày Dân số Thế giới 11/7 với chủ đề năm 2013 là "Mang thai tuổi vị thành niên", cùng xem những bức hình và thực trạng về vấn đề này, để chúng ta có thể nhận thức rõ hơn sự nan giải mà những cô bé tuổi mới lớn sắp phải đương đầu...
Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc - UNFPA, mang thai tuổi vị thành niên là khái niệm chỉ việc các bé gái có thai khi ở độ tuổi còn quá sớm, chỉ khoảng 10 - 19 tuổi. Ước tính mỗi năm, có 16 triệu trẻ em gái từ 15-19 tuổi mang thai, sẽ phải sinh con khi còn chưa trưởng thành về thể chất và đặc biệt là tâm lý chưa sẵn sàng để làm mẹ.
Mang thai vị thành niên không đơn thuần là một vấn đề sức khỏe thông thường. Nó có căn nguyên sâu xa từ nghèo đói, bất bình đẳng giới, hủ tục và sự thiếu hiểu biết.
Hiện tượng này đã từ lâu tồn tại trong lịch sử loài người, như trường hợp vua Henry VII của Anh được sinh ra khi mẹ ông mới 13 tuổi, hoàng hậu Teimei của Nhật Bản sinh ra Nhật hoàng Hirohito năm 16 tuổi. Cho tới nay, Lina Medina là bà mẹ trẻ nhất thế giới khi sinh con đầu lòng lúc cô mới 5 tuổi 7 tháng. Hình ảnh trên là chân dung bà mẹ Lina Medina và đứa con của mình.
Các hủ tục, điển hình nhất là tảo hôn là nguyên nhân trực tiếp gây ra tình trạng mang thai sớm. Hiện tượng này đặc biệt phổ biến tại châu Phi, các quốc gia như Ấn Độ, Iran, Indonesia, thậm chí cả các nước châu Âu thời kỳ trước.
Theo Quỹ Cứu trợ Trẻ em, 87% phụ nữ ở Niger kết hôn và 53% trong đó có con trước tuổi 18. Ở Na Uy, trong vòng 20 năm từ thập niên 50 tới 70 thế kỷ XX, 1/4 số phụ nữ nước này là các bà mẹ tuổi teen.
Có thể kể tới câu chuyện năm 2008 về một cô bé có tên Nujood Ali, người Yemen. Khi đó cô bé mới 10 tuổi đã bỏ nhà đi, tới tòa án thành phố và đâm đơn ly dị người chồng của mình hơn em 20 tuổi mà gia đình buộc em phải lấy.
Hành động dũng cảm đưa em trở thành một “nữ anh hùng”. Báo chí phương Tây ủng hộ em, thậm chí còn cho ra đời cuốn sách “I am Nujood, Age 10 and Divorced” được dịch ra hơn 30 thứ tiếng.
Hay như trường hợp của em Rajani - 5 tuổi người Ấn Độ. Mặc dù tảo hôn bị cấm tại quốc gia Nam Á này nhưng ở các bản làng, nó vẫn diễn ra như một nghi lễ bí mật mà cả làng không ai dám tiết lộ. Giữa đêm, Rajani bị đánh thức và đưa tới đám cưới dành cho mình.
Ở các nước Trung Đông và Bắc Phi, mặc dù không ít trường hợp mang thai sớm là do bị lạm dụng tình dục, hiếp dâm, nhưng các bé gái phần lớn lại phải hứng chịu sự kỳ thị, phân biệt ghê gớm từ chính gia đình mình. Họ phải đối mặt với thứ được gọi là “cái chết danh dự” để chuộc lại tội lỗi. Ở Ai Cập, có tới 47% số nạn nhân bị hiếp dâm đã phải tự tử vì hủ tục này.
Hình ảnh trên là một ví dụ điển hình cho "cái chết danh dự" bất thành khi Qamar Jay, một cô gái Afghanistan bị chồng chưa cưới tấn công do từ chối làm đám cưới vào năm 2007.
Mang thai sớm khiến các em gái phải đứng trước hai sự lựa chọn: hoặc từ bỏ đứa trẻ, hoặc sinh con ra. Nhưng ở cả 2 trường hợp, những hậu quả khôn lường đều chờ đón, sẵn sàng hủy hoại tương lai các em.
Hình ảnh trên là của một hài nhi 8 tuần tuổi được hút ra ngoài do người mẹ muốn nạo thai. Theo thống kê của WHO, chỉ tính riêng trong năm 2008, có 3 triệu ca nạo phá thai không an toàn ở các nước đang phát triển. Ở Việt Nam, tính ra khoảng 1/5 các trường hợp nạo thai là của trẻ vị thành niên - khoảng 300.000 ca. Con số này đẩy Việt Nam đứng thứ 5 trên thế giới về tỷ lệ phá thai ở trẻ vị thành niên.
Dưới góc độ sức khỏe sinh sản, mang thai quá sớm là nguyên nhân dẫn đến các thương tật, thậm chí tử vong ở cả mẹ lẫn con. Đối với người mẹ, đó là hiện tượng lỗ dò sản khoa. Trong khi với đứa trẻ, rất nhiều em bé đã không có cơ hội chào đời vì thai chết lưu. Con số này chiếm tới hơn 50% tổng số các trường hợp tử vong sơ sinh.
So với phụ nữ bình thường, các bà mẹ tuổi teen phải chịu thiệt thòi rất nhiều ở góc độ xã hội. Hình ảnh trên là Joventa Kyasiimire - một thiếu nữ Uganda đã sinh con khi mới 17 tuổi. Đáng buồn hơn, bạn trai cô đã bỏ trốn 1 tuần sau khi biết Joventa có thai cùng với căn bệnh thế kỷ HIV. Joventa tâm sự, cô đã phải bỏ học, từ bỏ ước mơ làm giáo viên để nuôi sống đứa con 11 tháng tuổi Godias.
Những đứa con của các bà mẹ tuổi teen khi chào đời cũng phải chịu nhiều thiệt thòi hơn các em bé khác. Do còn quá trẻ, chưa thực sự trưởng thành về thể chất, không đủ kinh nghiệm hay sự trưởng thành về mặt xã hội để sẵn sàng làm mẹ nên những bà mẹ tuổi teen dễ bị thiếu máu, hay stress khiến đứa trẻ sinh ra dễ bị sinh non, thiếu cân.
Đáng ngại hơn, những đứa trẻ này khó tránh khỏi phải sống một tuổi thơ khốn khó, nhiều kỳ thị. Chúng rất dễ trở thành các cha mẹ vị thành niên trong tương lai, nối tiếp vòng luẩn quẩn. Điều này đặc biệt xảy đến ở các quốc gia mà việc mang thai sớm bị kỳ thị mạnh mẽ như Tây Ban Nha, Ý, Thụy Sĩ.
Tạm kết: Mang thai tuổi vị thành niên có thể gây ra nhiều hệ quả xấu tới sự phát triển của toàn xã hội. Mang thai quá sớm ở tuổi vị thành niên không khác nào một mồi lửa đốt cháy chính tương lai của bản thân mình. Do đó, chúng ta hãy cẩn thận và chín chắn trong suy nghĩ và hành động.
Ngày 11/7 là ngày Dân số toàn thế giới. “Mang thai ở tuổi vị thành niên” là chủ đề của Ngày Dân số Thế giới năm 2013. Qua chủ đề này, Quỹ Dân số Liên hợp quốc - UNFPA muốn chuyển đến tất cả mọi người thông điệp, mang thai ở tuổi vị thành niên không chỉ đơn thuần là một vấn đề về sức khỏe, nó còn làm mất đi tiềm năng ở các em gái, rút ngắn cơ hội học hành, đánh mất và hạn chế sự lựa chọn của các em trong cuộc sống, khiến những bà mẹ trẻ và cộng đồng nơi họ sinh sống chìm trong cảnh đói nghèo... |
* Bài viết có sử dụng tư liệu tham khảo từ các nguồn: Livestrong, The Guardian, Wikipedia...
Bạn có thể xem thêm:
TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày
