Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh

HHS, Theo Trí Thức Trẻ 00:00 04/09/2013

Sợ hãi chú hề là một trong những chứng bệnh ám ảnh kỳ lạ của con người...

Chú hề là một nhân vật phổ biến, xuất hiện nhiều ở công viên, rạp xiếc, trong các ấn phẩm văn hóa như truyện tranh, phim ảnh… Nhân vật này mang nhiều nét vui tươi, đem lại tiếng cười cho cuộc sống. 

Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 1

Thế nhưng thật kỳ lạ, ở nhiều quốc gia trên thế giới xuất hiện một căn bệnh mà người mắc lại cảm thấy vô cùng sợ hãi những chú hề vui vẻ… 

Từ nghề nghiệp được quý mến nhất thời Trung cổ

Các chú hề xuất hiện khá sớm trong văn minh nhân loại với vai trò là người làm trò tiêu khiển. Ở Ai Cập vào năm 2500 TCN, các Pharaoh rất thích giữ những người lùn để pha trò trong cung đình. Trong văn hóa La Mã, các chú hề được mệnh danh là những kẻ ngốc nghếch dở hơi. 

Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 2
Hề là một trong những nghề nghiệp xuất hiện sớm và được yêu thích trong lịch sử nhân loại.

Vào thời Trung cổ, chú hề còn rất được mọi người mong đợi và quý mến, là đại diện cho phần ngớ ngẩn, hài hước của con người. Ban đầu, những người diễn hề đa phần là người có năng khiếu nói chuyện, biết sử dụng ngôn ngữ cơ thể để kể các câu chuyện tình dục thô tục, hoặc chế giễu người nổi tiếng. Theo thời gian, nghề này phát triển càng mạnh và câu chuyện mỗi lúc một đa dạng, phong phú hơn.

 Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 3

Phần lớn những nghệ sĩ đóng vai hề thuộc tầng lớp dân nghèo nên đã di chuyển khắp nơi để mưu sinh. Họ mua vui, làm trò tiêu khiển cho các tầng lớp trên với cái nhìn châm biếm cuộc sống hàng ngày. 

Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 4

Dần dần, các gánh xiếc giang hồ quyết định sáp nhập những nghệ nhân đóng vai hề vào trong đoàn tạp kỹ để tăng thêm độ hút khách. Từ đây, chú hề ngoài giọng nói cùng cử chỉ vui vẻ, còn phải hóa trang khuôn mặt và học nhiều trò khác như nhào lộn, nói tiếng bụng, tung hứng, đi trên dây…

Nỗi ám ảnh thời hiện đại

Nhắc tới chú hề thời hiện đại, nhiều người sẽ nhớ ngay tới Emmett Kelly - một nghệ sĩ huyền thoại với nhân vật Weary Willie. Với nét diễn biểu cảm cùng giọng nói đặc biệt, Kelly đã trở thành ngôi sao nổi tiếng vào thập niên 30 của thế kỷ XX.

Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 5
Emmett Kelly là một nghệ nhân đóng hề nổi tiếng từ năm 1930, nhưng ông lại bị chính nhân vật hề ám ảnh cả đời.

Trái ngược với vinh quang trên sân khấu, đời tư của ông lại là một mớ hỗn độn. Vợ của Kelly sau một thời gian chung sống đã đệ đơn xin ly hôn. Bà kể lại rằng, nhân vật hề mà Kelly đóng đã ảnh hưởng nặng nề đến tính cách của chồng bà. 

Kelly thường xuyên cười ghê rợn khi ngủ, luôn mang lớp phấn hóa trang trong nhà... Emmett Kelly Jr. - con trai của Emmett Kelly sau đó cũng rất thành công với vai diễn hề như cha mình nhưng vợ anh ta cũng li dị với một nguyên nhân tương tự.

Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 6

Thậm chí Paul Anthony Kelly, con trai của Emmett Kelly Jr. đã bị phát hiện mắc bệnh đa nhân cách. Năm 1978, Paul đã bị bắt vì tội giết chết người bạn tình đồng giới của mình. Anh ta thừa nhận tội giết người, nhưng cho rằng, đó là do một chú hề ma quái sai khiến ông làm việc ác. Từ đây, báo chí xuất hiện nhiều tin tức về hành vi lệch lạc, biến thái của gia đình Kelly và hình tượng chú hề ít nhiều xấu đi trong mắt mọi người.

Cũng trong năm đó, dư luận lại xôn xao trước vụ án "chú hề sát nhân" - John Wayne Gacy. Từ năm 1975 - 1978, Gacy đã lạm dụng tình dục và giết chết 32 bé trai và nam thanh niên trong vùng Chicago. Mọi người kinh ngạc hơn, khi Gacy có một sở thích là mang đồ hề và biểu diễn miễn phí trong các bữa tiệc trong vùng. 

Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 7
John Wayne Gacy tên sát nhân hàng loạt có sở thích hóa trang thành chú hề.

Chính vì vậy vào thập niên 1980, ám ảnh sợ những chú hề đã lên đến đỉnh cao. Hàng loạt các câu chuyện, tác phẩm tiểu thuyết kinh dị ra đời, tập trung mô tả những chú hề giết người, rình rập nạn nhân là đứa bé xấu số. 

Hai họa sỹ Bob Kane và Bill Finger của hãng truyện tranh DC Comics cũng đã góp phần làm xấu đi hình ảnh những chú hề bằng nhân vật Joker huyền thoại. Đó là một chú hề với khuôn mặt trắng bệch, tóc xanh lá, môi đỏ chót, điệu cười xếch nhạo báng và con mắt luôn chòng chọc vào tâm can đen tối của người đối diện. 

Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 8
Joker là nhân vật hề ám ảnh nhất trong lịch sử nhân loại.

Có thể nói, Joker là nhân vật phản diện gây ám ảnh và hấp dẫn nhất mọi thời đại. Và chính điều này đã làm căn bệnh sợ chú hề ngày một phổ biến trong xã hội.

Căn bệnh tâm lý phát triển nhanh chóng

Ghê sợ những chú hề là một căn bệnh có tên khoa học Coulrophobia. Những người bị mắc chứng bệnh này mang một nỗi ám ảnh về gương mặt của chú hề. Ở thể nhẹ, người bệnh sẽ có cảm giác bất an; nặng hơn, họ sẽ xuất hiện nhiều cảm xúc cực đoan như khóc, ngất xỉu… khi nhìn thấy khuôn mặt những chú hề.

Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 9
Những người mắc bệnh Coulrophobia luôn bị ám ảnh, sợ hãi với khuôn mặt chú hề.

Trong vài thập kỷ gần đây, căn bệnh này bỗng nhiên phát triển cực mạnh ở châu Âu. Những câu chuyện của chú hề hay các cụm từ hề ma quỷ, chú hề biến thái ngày một xuất hiện nhiều hơn khiến cho nhiều người không sợ cũng dần cảm thấy bị khuấy động. 

Một nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Đại học Sheffield (Anh) đưa ra những thông tin đáng kinh ngạc. Theo đó, tất cả 250 trẻ em từ 4 - 16 tuổi tham gia bài kiểm tra tâm lý đều bày tỏ một nỗi sợ hãi hoặc không thích những chú hề. 

Nỗi sợ chú hề và những câu chuyện ám ảnh 10

Các nhà nghiên cứu cho rằng, có hai nguyên nhân chính cho căn bệnh này. Một là sự sợ hãi do các trải nghiệm tiêu cực với một chú hề từ lúc còn nhỏ. Hai là do thông tin đại chúng đã tạo ra một sự cường điệu, sai lệch về những chú hề ác, đến nỗi khiến cho ngay cả những người không tiếp xúc với chú hề cũng trở nên không thích hoặc có cảm giác sợ. 

Đến nay, y học đã đưa ra được những phác đồ điều trị tâm lý cho những người mắc chứng bệnh ám ảnh kỳ lạ này. Tuy nhiên, vẫn chưa thể khẳng định, những người khỏi bệnh có thể loại bỏ những hình ảnh chú hề mang dáng vẻ xảo quyệt ra khỏi đầu...

* Bài viết có sử dụng tư liệu tham khảo từ các nguồn: Smithsonianmag, Psychology, Scary for kids, Wikipedia...