Kiến bị hóa thành... "zombie" vì nấm độc

Tắc Kè Bông, Theo 00:00 04/03/2011

Khi bị "nhiễm" loại nấm kì lạ vào trong cơ thể, các chú kiến sẽ có những hành động kỳ quặc. <img src='/Images/EmoticonOng/12.png'>

Nếu như bạn là Fan của những bộ phim kinh dị hay game hành động thì sẽ chẳng lạ lẫm gì những con "zombie" lờ lững đi lại. Trong thế giới tự nhiên, có một loài nấm ký sinh biến vật chủ thành "zombie" (nhân vật hay xuất hiện trong các bộ phim kinh dị) trước khi tiêu diệt nó. Nhưng loài ký sinh trùng đó là có thật và chúng đang hủy diệt hàng đàn kiến trong rừng mưa nhiệt đới Amazon.
 
Thảm họa bắt đầu khi bào tử nấm bám chặt vào kiến thợ trong khi chúng băng qua những thảm rừng trước khi trở về tổ trên những vòm cây cao. Sau đó, nấm bắt đầu sinh sôi nảy nở trong cơ thể kiến, dần dần xâm chiếm nó và tiết ra hóa chất đặc biệt nhằm điều khiển hành vi của con kiến.
 
Sau khi "nhiễm độc", một số con sẽ có những hành động lạ thường như lao đi không xác định phương hướng, còn một số khác sẽ rơi từ trên ngọn cây xuống những chiếc lá gần mặt đất. Cả hai hành vi này đều là cơ chế nhằm đảm bảo cho bào tử nấm lan ra càng rộng, càng xa càng tốt.
 
 
Xem quá trình nấm phát triển ngay trên đầu của kiến này
 
Loài nấm sẽ “chỉ huy” con kiến bệnh “vật vờ” bò đến một chiếc lá và bất thình lình khóa hàm dưới của nó vào gân lá ở chính giữa, khiến cho kiến không nhúc nhích nổi và nấm được cố định ở đúng chỗ nó muốn. Bản án tử hình cho con kiến xấu số quả là khó tránh khỏi.
 
Quá trình kiến hóa “zombie”: loài nấm lan tràn khắp cơ thể kiến, một khi kiến chết, nấm sinh sôi nảy mầm trên đầu kiến.
 
Kiến "Zombie" còn cuồng loạn đến mức ăn thịt cả đồng loại
 
Khi con kiến tử vong cũng là lúc nấm bắt đầu nảy mầm trên đầu kiến, tạo thành một bọc bào tử nấm xù xì, sẽ rụng xuống thảm rừng khi màn đêm buông xuống. Bởi loài nấm này không thể phát triển trên vòm cây cao hay trên mặt đất, chúng đã "điều khiển" những con kiến yểu mệnh chết ở tầng giữa của hai vùng không gian, vốn có độ ẩm và nhiệt độ phù hợp với nấm.
 
Loài nấm ký sinh biến con kiến thành cái xác khô bị ghim chặt trên gân lá.
 
Bốn loài nấm mới thuộc họ Ophiocordyceps được hai nhà khoa học David Hughes, Đại học bang Pennsylvania và Harry Evans đến từ trung tâm Nông nghiệp và Sinh học quốc tế ở Surrey phát hiện trong chuyến nghiên cứu tới rừng mưa nhiệt đới ở Đông Nam Brazil mới đây. Kết quả nghiên cứu của họ được đăng trên tạp chí PloS ONE.
 
Tiến sĩ Hughes cho biết: “ Đó là một cơ chế phức tạp đến khó tin. Cách hóa chất tiết ra từ nấm để điều khiển con kiến hay cách bào tử nấm sử dụng từ chiến thuật này đến chiến thuật khác để tìm vật chủ, tất cả đều…kỳ diệu” . Tuy nhiên các nhà khoa học vẫn chưa hiểu rõ cách loài nấm kiểm soát con kiến, chỉ biết nó tiêm chất Ancaloid trong khi đang “ngấu nghiến” vật chủ từ bên trong.
 
 
Cũng theo các nhà khoa học, mỗi loài nấm chỉ chuyên ký sinh vào một loài kiến riêng và có những cách thích nghi cũng như loại bào tử riêng nhằm đảm bảo chắn chắn loài kiến đó sẽ nhiễm bệnh.
 
Chu trình vòng đời của nấm từ đầu độc, điều khiển và giết kiến của loài nấm cho đến khi nảy mầm bảo tử thành cuống trên đầu kiến quả thật phức tạp đến đáng ngạc nhiên.
 
Mùa hè năm ngoái, bằng chứng cổ nhất của những loài ký sinh trùng tương tự được tìm thấy trên lá của những loài cây sống ở Messel, Đức 48 triệu năm trước. Các nhà khoa học cũng tìm thấy 6 loài nấm trong rừng mưa nhiệt đới ở Cairns, Úc.