Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa đồng loạt phun trào

Phương Giang, Theo Trí Thức Trẻ 00:00 10/01/2015

Cùng tìm hiểu xem Trái đất sẽ ra sao nếu một ngày nào đó, tất cả 1.500 ngọn núi lửa cùng đồng loạt thức giấc?

Bạn có biết, hiện tại có khoảng 1.500 ngọn núi lửa còn hoạt động và đang nằm rải rác trên Trái đất, chưa kể đến một số lượng lớn còn ẩn mình dưới đáy đại dương? Và giờ hãy thử tưởng tượng, nếu 1.500 "kẻ cuồng nộ" ấy cùng thức giấc một lúc, Trái đất xinh đẹp của chúng ta liệu còn có thể tồn tại?

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa đồng loạt phun trào 1

Liệu điều này có thể xảy ra? Các chuyên gia địa chất học cho rằng, mặc dù mỗi ngày có tới 10 - 20 ngọn núi lửa phun trào trên Trái đất nhưng việc tất cả các núi lửa cùng phun trào một lúc là gần như không thể. 

Parv Sethi - một nhà địa chất học tới từ Đại học Redford bang Virginia cho biết: "Giả thuyết này khó có khả năng xảy ra". Theo ông, nếu chỉ tính riêng các núi lửa trên mặt đất đồng loạt phun trào đã đủ kéo theo một loạt phản ứng môi trường khác. 

"Mùa đông hạt nhân" xuất hiện

Sức mạnh hủy diệt của "cơn thịnh nộ" này sẽ gấp bội hiện tượng “mùa đông hạt nhân” (nuclear winter). "Mùa đông hạt nhân" là hiện tượng khói và bụi do các vụ nổ hạt nhân gây ra, bao trùm mặt đất một lớp dày như tuyết, đồng thời ngăn cản ánh sáng Mặt trời chiếu xuống đất. 

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa đồng loạt phun trào 2


Cùng với đó, khí hậu sẽ lạnh đi rất nhanh, cây cối, động vật và rồi con người sẽ tuyệt diệt vì thiếu lương thực, ánh sáng. Theo Parv Sethi: “Mọi thứ sẽ tồi tệ đến mức không còn ai muốn sống trên một hành tinh như vậy nữa”.

Ông cũng cho biết, hai mối đe dọa lớn nhất từ vụ phun trào núi lửa không phải là nham thạch như nhiều người nghĩ, mà chính là tro bụi và khí núi lửa. 

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa đồng loạt phun trào 3

Các vụ nổ và tuôn trào nham thạch sẽ gây tử vong cho người dân sống ở gần đó nhưng số người chết sẽ ít hơn nhiều so với số người tử vong bởi những biến đổi khí hậu kéo theo. Theo đó, tro bụi núi lửa ở dưới dạng những hạt rất nhỏ sẽ bám chặt vào phổi khiến người hít phải chết ngạt sau tích tắc.

Thế giới chìm vào bóng tối

Ông Sethi dự đoán rằng, một lớp tro bụi rất dày sẽ bao phủ Trái đất, ngăn cách hoàn toàn ánh sáng Mặt trời. Theo đó,  “hành tinh của chúng ta sẽ chìm vào bóng tối hoàn toàn, quá trình quang hợp ngưng lại, cây trồng chết dần, nhiệt độ sẽ nhanh chóng giảm mạnh”. Lớp tro bụi có thể lưu lại trong bầu khí quyển Trái đất tới 10 năm, bởi vậy thế giới sẽ dường như chìm vào trong bóng tối.

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa đồng loạt phun trào 4

Theo các chuyên gia, những vụ nổ khi núi lửa bắt đầu phun trào cũng bắn tro bụi và khí độc vào tầng bình lưu của Trái đất. Những phân tử này sẽ cản ánh sáng Mặt trời và làm mát bề mặt Trái đất đáng kể. 

Trong lịch sử, đợt phun trào núi lửa Pinatubo đã giải phóng một lượng tro bụi có thể tích khoảng 10 tỷ m khối vào không khí. Đây là vụ phun trào núi lửa lớn thứ hai trong thế kỷ XX, nhưng nhờ đó mà nhiệt độ trung bình trên Trái đất đã giảm đi khoảng 0,4 độ C trong vòng hai năm.

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa đồng loạt phun trào 5

Tuy nhiên, không phải núi lửa nào cũng phun ra nhiều tro bụi như vậy bởi một số núi lửa như núi lửa Hawaii chỉ phun nham thạch mà thôi.

Nhưng trong danh sách 1.500 núi lửa tiềm tàng khả năng hoạt động do Cục khảo sát Địa chất Hoa Kỳ cung cấp thì chỉ cần một "siêu núi lửa" như ở vườn Quốc gia Yellowstone thức giấc thì cũng đủ bao trùm lên cả nước Mỹ một lớp tro dày.

Thời tiết trở nên lạnh giá

Ít ai ngờ, những cơn mưa axit cũng sẽ tiêu diệt nốt những loài cây cuối cùng trên mặt đất, chôn vùi chúng dưới lớp tro bụi. Những cơn mưa axit này được hình thành từ khí núi lửa. 

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa đồng loạt phun trào 6


Những chất hóa học có đặc tính mạnh như axit clohydric (HCl), axit flohydric (HF), Hydrogen sulfide (H2S) và lưu huỳnh dioxit (SO2) có trong lớp khí bụi sẽ ngưng tụ trên cao, hóa lỏng và tạo thành mưa axit. 

Nếu điều này xảy ra, đây thật sự là một thảm họa. Các mạch nước ngầm, cho đến sông suối, hồ ao và đại dương sẽ nhanh chóng bị nhiễm độc. Đại dương bị axit hóa sẽ giết chết mọi sinh vật tồn tại dưới nước kể cả những động, thực vật có vỏ cứng như san hô hay loài giáp xác. Các loài cá và sinh vật biển khác đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Sự biến nhiệt

Những đợt phun trào núi lửa cũng giải phóng lượng lớn khí CO2 hay khí nhà kính. Lượng khí này bù đắp phần nào nhiệt lượng cho Trái đất từ tro và các phân tử trong tầng bình lưu.

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa đồng loạt phun trào 7

Theo các nhà khoa học, khí này hấp thụ các bức xạ sóng dài (hồng ngoại) được phản xạ từ bề mặt Trái đất sau đó phân tán nhiệt lại cho Trái đất. Điều này khiến cho Trái đất có sự biến nhiệt rõ ràng, nhiệt. Theo các chuyên gia, với lượng khí CO2 tăng vọt trong khí quyển, rất có thể chúng ta sẽ bị nướng chín. 

Khả năng sống sót cực nhỏ

Vậy làm sao sự sống có thể tồn tại trong điều kiện chết chóc này? Câu trả lời dường như là không thể. Các nhà khoa học lý giải rằng, với lượng khí CO2 lớn, nền nhiệt biến đổi... loài người khó có thể tồn tại được ở thế giới này.

Chuyện gì xảy ra nếu tất cả núi lửa đồng loạt phun trào 8

Chỉ những “sinh vật chịu cực hạn” đã quen sống trong môi trường axit khắc nghiệt không kém như suối nước nóng tại Yellowstone hoặc trong lỗ phun dưới biển sâu may ra mới có cơ hội sống sót. Theo các chuyên gia, đây dường như cũng được coi là sự dọn đường cho cơ hội tiến hóa tiếp theo. 

Nguồn: Livescience, DiscoveryNews