Anh ngữ và sự tự tin của giới trẻ

Vấn đề nan giải mang tên “tuổi mới lớn”

Tuổi mới lớn, tuổi ô mai, tuổi teen, tuổi “chướng”…, thời kỳ chuyển tiếp giữa ấu thơ sang trưởng thành, là một giai đoạn đặc biệt trong cuộc đời của mỗi người. Ở tuổi này, bạn không còn là trẻ con nhưng cũng chưa phải là người lớn có độ chín nhất định trong tư duy và tính cách. Bạn muốn khám phá thế giới, thể hiện bản thân, háo hức chờ mong, tràn đầy hy vọng nhưng, cũng rất dễ rơi vào trạng thái thất vọng, mất tự tin, thậm chí là trầm cảm.

Chính bởi sự rắc rối, phức tạp của một thời kỳ phát triển tâm lý đặc thù như thế nên làm thế nào chúng ta có thể trở nên dạn dĩ trong giao tiếp, tự tin thể hiện bản thân, chủ động trong việc học? Một số nghiên cứu gần đây cho thấy, những học sinh giỏi tiếng Anh có khuynh hướng giao tiếp tốt và tự tin, chủ động trong việc học hơn là những học sinh yếu môn Anh ngữ.

Nhìn từ góc độ tâm lý học, PGS.TS Trần Thị Thu Mai, Phó Trưởng khoa Tâm lý Giáo dục, ĐH Sư phạm TP.HCM lý giải: “Không có gì ngạc nhiên khi một thiếu niên học giỏi tiếng Anh, nói tiếng Anh một cách lưu loát thì sẽ luôn tự tin khi giao tiếp và thể hiện bản thân. Nếu một thiếu niên có thể trò chuyện, trao đổi, thậm chí tranh luận bằng tiếng Anh với người khác, nhất là người nước ngoài, thì việc em ấy làm quen, bắt chuyện hay giao tiếp với một bạn mới hay bất cứ người Việt nào cũng rất dễ dàng. Chưa kể, khi học một ngôn ngữ đạt đến trình độ giỏi, thì ít hay nhiều, các em sẽ “thấm” văn hóa của cộng đồng sử dụng ngôn ngữ đó, quốc gia đó. Văn hóa phương Tây luôn đề cao tính độc lập của cá nhân, khuyến khích người ta tự tin, thể hiện mình”.

Thực tế ra sao? Việc học giỏi tiếng Anh có liên quan đến sự tự tin của người học như thế nào?

Không chỉ là nền tảng tiếng Anh vững chắc

Dạo một vòng quanh các trường điểm cấp 2, cấp 3 vẫn được coi là “lò” đào tạo học sinh giỏi hùng hậu của TP.HCM như Trần Đại Nghĩa, Lê Hồng Phong, Nguyễn Thượng Hiền,... vào những ngày đầu của niên học mới rất dễ nhận thấy có khá đông học sinh đeo ba lô của một Trung tâm Anh ngữ nổi tiếng. Hỏi thì mới biết, các bạn được bố mẹ cho học Anh ngữ ngay từ khi rất sớm, tầm 4-5 tuổi. Việc “theo đuổi” một quá trình học ngôn ngữ thứ hai bên cạnh tiếng mẹ đẻ với “lộ trình” được thiết kế bài bản từ thấp đến cao, và “phủ” đều các kỹ năng nghe - nói - đọc - viết đã đem lại không chỉ một nền tảng Anh ngữ vững chắc mà còn xây dựng cho các bạn một phong cách tự tin, dạn dĩ và cởi mở, thân thiện.

Lê Các Nhi, 14 tuổi, bắt đầu học tiếng Anh tại Anh Văn Hội Việt Mỹ (VUS) từ năm lên 6, đạt giải Quán quân trong kỳ thi VUS Spelling Contest 2013 ở cấp độ Young Leader 5-8 chia sẻ: “Nhờ cách giảng dạy linh hoạt như sử dụng các trò chơi vận động khi học từ, học mẫu câu trong ngữ cảnh nên bây giờ mình khá nhạy bén khi phản xạ và ứng xử trong các tình huống giao tiếp. Càng học cao lên, mình và các bạn càng được khuyến khích trò chuyện, giao tiếp với nhau bằng Anh ngữ”.

Với phương pháp giảng dạy lấy học viên làm trung tâm, giáo viên tại VUS luôn tạo điều kiện cho học viên thực tập nói, trao đổi thông tin, sử dụng các mẫu câu chuẩn. Bên cạnh đó, các bài nghe và đọc hiểu được giáo viên khai thác theo hình thức “bottom up”, chú trọng đến quá trình luyện kỹ năng cho học viên, đặc biệt giúp học viên phát triển kỹ năng suy đoán và biện luận. Kỹ năng viết của học viên cũng được phát triển hằng ngày nhờ thường xuyên được giảng viên hướng dẫn cách trình bày và viết thư, đoạn văn hay bài luận, cách dàn ý qua các hoạt động theo cá nhân, hay nhóm, cặp, giúp hình thành thói quen động não và tạo sự hứng thú khi luyện viết.

Trong hành trình đem lại niềm tin vào bản thân cho giới trẻ thông qua Anh ngữ không thể không ghi nhận vai trò chủ đạo của đội ngũ giáo viên. Bởi lẽ, học viên thiếu niên cần “cảm nhận được sự thân thiện, gần gũi của thầy cô”, như Các Nhi chia sẻ: “Thầy cô tại VUS tâm lý lắm, luôn khen đúng lúc, thưởng kịp thời. Mình rất thích được thưởng điểm với hình thức thi đua để có kết quả cuối khóa thật tốt”.

Trần Anh Khoa (Lớp 12 chuyên Anh, Lê Hồng Phong) theo học tại VUS từ năm 2008, đã đạt điểm “khủng” trong kỳ thi TOEFL iBT 111/120, cũng chia sẻ nhờ nền tảng Anh ngữ vững chắc và những thói quen được hình thành trong quá trình học tại VUS mà bạn đã “lọt qua” những tiêu chuẩn gắt gao để vào lớp chuyên Anh của Lê Hồng Phong và luôn tự tin thể hiện bản thân mình cũng như chủ động trong việc học.         

Từ trường hợp của Lê Các Nhi, Trần Anh Khoa và hầu hết học viên chương trình Young Leaders (chương trình Anh ngữ dành cho lứa tuổi từ 11-17 tuổi) đạt số điểm xuất sắc trong các kỳ thi TOEIC, TOEFL iBT, và IELTS mỗi năm của VUS, có thể thấy để học tốt Anh ngữ, cần có môi trường giao tiếp giàu tính tương tác, khơi gợi sự tự tin thể hiện bản thân của học trò.

Sự tự tin đó không chỉ đem lại cơ hội sở hữu các chứng chỉ Anh ngữ có giá trị quốc tế mà còn khuyến khích học viên thể hiện hết tất cả năng lực cá nhân. Từ đó, tạo đà cho những bước tiến xa và dài trong một thế giới phẳng nhiều cơ hội nhưng cũng lắm thách thức hiện nay.