Chào bác sĩ,
Vài tháng gần đây, em liên tục bị những cơn đau ở nửa đầu bên trái quấy
rầy. Chúng thường xuất hiện bất ngờ không có dấu hiệu báo trước và chỉ
kéo dài chưa đến 1 phút. Tuy nhiên cơn đau rất khó chịu và nhức nhối,
cảm tưởng như đầu óc bị bổ đôi ra vậy. Khoảng 2 tuần nay, triệu chứng
đau này đã lan rộng ra khắp mặt bên trái xuống tận hết vùng xương hàm.
Mong bác sĩ giải đáp liệu em có mắc phải chứng bệnh gì nguy hiểm không
và cách xử lý ra sao ạ? Em xin cảm ơn! (toto...@yahoo.com).
Trả lời:
Chào em,
Theo những gì em mô tả trong thư thì bác sĩ Mèo nghĩ nhiều khả năng là em đã mắc phải chứng đau dây thần kinh số năm (V).
Dây
thần kinh số V (hay còn gọi là dây thần kinh sinh ba) chi phối cảm giác
ở mặt. Dây V bên phải chi phối cảm giác nửa mặt phải và ngược lại, đồng
thời nó chi phối vận động cho cơ thái dương hàm, cơ chân bướm trong và
cơ nhai.
Đau
dây thần kinh số V được chia thành hai loại là vô căn (do không tìm
được nguyên nhân) và triệu chứng. Trong đó, đau dây thần kinh V triệu
chứng thường liên quan tới các khối u nằm ở vùng góc cầu - tiểu não và
các vùng lân cận: u màng não, u nang thượng bì, u tuyến yên, u ác tính
di căn, túi phình động mạch...
Đây
là một loại đau đặc thù, cơn đau thường rất nặng, xảy ra đột ngột và
kéo dài từ vài giây cho đến không quá 1 phút. Đau tự phát hoặc xuất phát
từ một điểm đau như cò súng (trigger spot). Nó hay xuất hiện một bên,
cũng có xuất hiện đau dây V hai bên nhưng rất hiếm.
Việc
chẩn đoán đau dây thần kinh số V thường bị nhầm lẫn, do đó, hướng điều
trị bị sai, không mang lại hiệu quả. Đa số các trường hợp bệnh nhân nghi
ngờ đau do bệnh sâu răng hoặc những bệnh lý khác có liên quan đến răng,
thậm chí có người phải nhổ nhiều răng hàm trên hoặc hàm dưới cùng một
phía với bên đau dây thần kinh số V.
Hiện
nay, có rất nhiều phương pháp để điều trị bệnh đau dây thần kinh số V.
Một trong những phương pháp được ưu tiên sử dụng hàng đầu là nội khoa.
Thuốc
được ưu tiên sử dụng là thuốc chống co giật carbamazepine. Đây là thuốc
hàng đầu dùng điều trị để kiểm soát hiệu quả trong đa số các trường hợp
đau dây thần kinh V. Thuốc ở dạng viên nén, uống với liều tăng dần đến
liều hiệu quả, duy trì ở liều đó trong vài tháng rồi giảm dần và ngừng
thuốc nếu không có cơn tái phát. Carbamazepine có tác dụng không mong
muốn là chóng mặt, buồn nôn lúc bắt đầu điều trị; xuất hiện hội chứng
tiền đình tiểu não hoặc lú lẫn do quá liều; giảm nhẹ bạch cầu trung
tính; rối loạn dẫn truyền tim; nhiễm độc da, viêm gan, thiểu sản tủy
xương.
Trong trường hợp điều trị carbamazepine không hiệu quả, có thể chuyển sang dùng 1 trong các loại thuốc sau:
-
Phenytoin uống 1 lần trong ngày. Thuốc có tác dụng không mong muốn là
buồn ngủ; hội chứng tiền đình tiểu não do quá liều (đi loạng choạng,
chóng mặt); ngộ độc da, viêm gan, do đó, cần theo dõi thường xuyên chức
năng gan và cần ngừng thuốc ngay lập tức trong trường hợp xuất hiện mụn
mủ ngoài da hoặc viêm gan.
- Clonazepam: thuốc gây ngủ gà, giảm trí nhớ. Chống chỉ định trong trường hợp mẫn cảm với thuốc.
- Gabapentin cũng có tác dụng không mong muốn là ngủ gà, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, đi loạng choạng, run.
-
Amitriptylin: lúc đầu, dùng liều thấp, sau tăng dần. Thuốc có tác dụng
phụ là hạ huyết áp tư thế, ngủ gà, lú lẫn, khô miệng, run, táo bón, bí
đái, tăng cân. Thuốc chống chỉ định với các bệnh nhân mắc các bệnh
glocom góc đóng, u tuyến tiền liệt, loạn nhịp tim, rối loạn dẫn
truyền...
Khi
điều trị nội khoa thất bại thì ở một số bệnh nhân cần được can thiệp
phẫu thuật. Hiện nay, có nhiều kỹ thuật được áp dụng như kỹ thuật đông
nhiệt hạch Gasser; cắt chọn lọc những sợi thần kinh sau hạch Gasser;
phẫu thuật giải phóng ép nếu có dấu hiệu chèn ép dây V trên phim cộng
hưởng từ sọ não và mạch máu não.
Vì
vậy, bác sĩ Mèo khuyên em cần đến bệnh viện chuyên khoa thần kinh khám
trực tiếp để nhận được chẩn đoán chính xác, từ đó có hướng điều trị kịp
thời và thích hợp cho tình trạng của mình.
Chúc em sớm khỏi bệnh và khỏe mạnh!