Biếng ăn vì chứng bệnh "nước miếng đầm đìa"

Vài tuần nay, em gặp phải một vấn đề sức khỏe khá kỳ quặc. Đó là em bị khô miệng trong khi ăn nhưng những lúc còn lại thì nước bọt lại tiết ra rất nhiều, thấy rõ nhất là khi ngủ dậy, nước bọt thấm ướt đẫm hết cả gối. Tình trạng này khiến em ăn uống mất ngon và gặp nhiều bất tiện trong sinh hoạt. Mong bác sĩ giải đáp giúp liệu em đang bị bệnh gì và cách chữa trị ra sao ạ? Em xin cảm ơn! (hoahuo...@gmail.com).

Chào em, Theo những gì em mô tả trong thư thì bác sĩ Mèo nghĩ nhiều khả năng là em đã mắc phải hội chứng rối loạn tiết nước bọt. Nước bọt là chất lỏng khá đậm đặc, không màu, hơi đục có trong miệng. Chúng được sản xuất từ các tế bào ở mặt trong của môi, vòm miệng, đặc biệt là từ 3 tuyến nước bọt chính: tuyến dưới lưỡi, tuyến gần xương hàm và tuyến hai bên má.

Nước bọt của mỗi tuyến có thành phần hơi khác nhau, nhưng nhìn chung chứa 98% là nước, phần còn lại là chất nhờn mucous, các chất khoáng calci, natri, kali, bicarbonate, phosphate, men amylase, lipase và vài chất kháng vi khuẩn. Nó có vai trò:

- Làm nhuyễn dính thức ăn để quyện lại thành một cục mềm, nhờ đó lưỡi có thể dễ dàng đẩy nuốt qua thực quản xuống dạ dày.

- Giúp chuyển thức ăn cứng khô thành lỏng nhuyễn để lưỡi có thể nếm hương vị của thức ăn.

- Các men tiêu hóa của nước bọt như amylase có tác dụng biến đổi tinh bột ra đường maltose; men lipase giúp tiêu hóa chất béo.

- Giữ vệ sinh răng miệng: Thông thường, trong miệng có nhiều loại vi khuẩn. Chúng sống nhờ thức ăn sót lại và tạo ra một số chất axít ăn mòn men răng. Nước bọt làm trung hòa các axít này, đồng thời rửa sạch thức ăn dính ở miệng, ngăn chặn quá trình hư hại răng.

Có nhiều nguyên nhân gây rối loạn tiết nước bọt. Cụ thể:

- Giảm tiết: có tật hay ngáy hoặc thói quen há miệng khi ngủ; dùng hóa trị, xạ trị gây giảm sản xuất nước bọt; một số bệnh như tiểu đường, bệnh của tuyến nước bọt, hội chứng Sjogren là bệnh tự miễn trong đó có sự hủy hoại tuyến nước mắt và nước bọt gây khô miệng và mắt khô.

- Tăng tiết: tổn thương dây thần kinh điều khiển tuyến nước bọt; bị bệnh nghẹt mũi; bị chứng trào ngược dạ dày thực quản; bị căng thẳng thần kinh; tác dụng phụ của các loại thuốc chống dị ứng, hạ huyết áp, lợi tiểu...

Muốn điều trị bệnh, bác sĩ Mèo khuyên em trước tiên cần phải đến bệnh viện chuyên khoa khám trực tiếp để xác định rõ nguyên nhân mới có thể nhận được chỉ định chính xác và thích hợp.

Ngoài ra, em cũng nên thực hiện các biện pháp sau để cải thiện tình trạng bệnh:

- Thường xuyên uống nước (uống từng ngụm nhỏ).

- Nhai kẹo cao su hoặc kẹo không đường để nhờ động tác nhai này giúp tiết ra nhiều nước bọt, khiến nước bọt từ các tuyến lưu chuyển, hòa hợp với nhau.

- Hạn chế ăn các loại thực phẩm dính, nhiều đường, quá mặn hoặc quá cay.

- Tránh thức khuya và hoạt động trí não áp lực cao gây căng thẳng.

- Đánh răng ngay sau mỗi bữa ăn để vi khuẩn không có cơ hội làm lên men thức ăn thừa tạo ra axít làm hại men răng.