DỰ ĐOÁN GRAMMY 2018: Lễ trao giải Grammy lần thứ 60 sẽ diễn ra vào 8 giờ sáng ngày 29/1 (giờ Việt Nam).

Grammy năm nay chứng kiến nhiều thay đổi rõ rệt hơn so với những năm trước. Đầu tiên chính là việc Grammy quyết định vinh danh tận 4 nghệ sĩ da màu khác nhau trong hạnh mục Album của năm lần này. Vốn dĩ các các nghệ sĩ da màu đã liên tục bị Grammy "hắt hủi" suốt nhiều năm qua. Từ Kanye West, Frank Ocean, Drake cho đến đỉnh điểm là năm ngoái, khi album Lemonade của Beyoncé dẫn đầu với tổng cộng 9 đề cử, nhưng chỉ nhận được 2 giải phụ và hụt hết những giải quan trọng vào tay Adele. Chính nữ ca sĩ Hello cũng đã phải thốt lên: "Beyoncé cần phải làm gì nữa thì mới chiến thắng được chứ?" và dành cả hai bài phát biểu ca ngợi Queen Bey. Câu hỏi của Adele khiến nhiều người phải lật lại lịch sử và giật mình khi nhận ra suốt 14 năm qua, chưa có bất kì một album R&B/Hip-Hop nào hay một album nào của nghệ sĩ da màu dành chiến thắng ở hạng mục Album của năm cả. Thất bại của Beyoncé tại Grammy năm ngoái như một giọt nước làm tràn ly. Hàng loạt những bài báo chỉ trích hội đồng Grammy. Nên có lẽ, như là một cách để bù đắp, Grammy năm nay mở rộng vòng tay hơn với với nhóm nghệ sĩ này, nhân lúc R&B/Hip-Hop đã có một năm 2017 đại thắng. Dù có muộn màng, nhưng có vẫn còn hơn không.

Dẫu vậy, Grammy lần này vẫn nhận nhiều chất vấn khi các nghệ sĩ nữ gần như vắng bóng hoàn toàn tại nhiều hạng mục. Nhưng nhìn lại năm qua, quả thật phái nữ đã lép vế hơn khá nhiều. Những tên tuổi lớn như Katy Perry và Miley Cyrus gần như bị vùi dập không thương tiếc cả về mặt thương mại lẫn nghệ thuật, trong khi sự bùng nổ thật sự chỉ diễn ra vào dịp gần cuối năm với Taylor Swift, Cardi B, Camila Cabello, Dua Lipa. Còn rất nhiều những nghệ sĩ nữ khác, ngoại trừ SZA và Julia Michaels, debut nhưng không tạo được nhiều tiếng vang. Vấn đề ở đây chính là việc thị trường âm nhạc và cách hãng đĩa đã không tạo cơ hội cho các nghệ sĩ nữ thành công và Grammy năm nay chỉ đơn giản là phản ánh lại điều đó.

DAMN. Có nhiều lý do khiến Kendrick Lamar xứng đáng chiến thắng trong hạng mục này bên cạnh việc Kendrick đã rất nhiều lần bị Grammy "tạt nước lạnh" vào mặt. Cả hai album trước đó của anh chàng rapper này, Good Kid, M.A.A.D City và To Pimp a Butterfly, đều được đánh giá cao và nhận được vô số đề cử Grammy tại các hạng mục chính. Tuy nhiên, cả hai lần anh chàng đều phải về tay trắng. Bất quá tam, DAMN. chính là cơ hội phục thù của Kendrick, khi lần này bên cạnh được giới phê bình ngã mũ thán phục, anh chàng cũng chinh phục được thị trường khắp thế giới với hàng loạt hit trong năm vừa qua. Cân được cả nghệ thuật và thị trường, còn chần chờ gì mà chưa trao giải cho Kendrick nữa chứ!

Nhưng trên hết, DAMN. vẫn là một album nhạc Rap quá xuất sắc, đan xen những xu hướng âm nhạc Old-school và hiện đại, cùng với phần lời buộc người nghe phải tập trung lắng nghe và suy ngẫm. Trong một xã hội mà mọi người khản cổ kêu gọi #BlackLivesMatter, Tổng Thống Mỹ gọi các quốc gia châu Phi là "sh!thole", thì Kendrick ca ngợi nguồn gốc và nền văn hóa của người da màu trong ca khúc DNA và xuyên suốt album DAMN.

Melodrama. Khi Grammy xếp một album nhạc Pop cạnh tranh với 4 album cùng dòng nhạc R&B/Hip-Hop, thì rất nhiều khả năng số phiếu bầu chọn sẽ bị chia đều cho cả 4 album và Melodrama sẽ vọt lên giựt giải. Giải thích thêm về cách thức bình chọn của Grammy, với mỗi dòng nhạc như Pop, Country, Rock, Rap, R&B, Jazz thì sẽ có một hội đồng giám khảo hoàn toàn riêng biệt tương ứng. Nghĩa là, một thành viên đã tham gia vào hội đồng Country sẽ được bỏ phiếu cho Album Country hay nhất, nhưng sẽ không được bỏ phiếu cho Trình diễn Pop hay nhất chẳng hạn. Chỉ riêng ở những hạnh mục chung như Album của năm thế này, tất cả các hội đồng mới quy tụ lại và bầu chọn. Chính vì thế, số phiếu từ hội đồng R&B và Rap có khả năng sẽ bị chia nhỏ ra cho Bruno Mars, Jay-Z, Kendrick Lamar và Childish Gambino. Trong khi đó, Lorde với album Melodrama hoàn toàn có khả năng ẵm trọn 100% số vote của cộng đồng Pop, và nhiều cơ hội ăn ké được thêm bình chọn của Country và Rock.

Nếu bỏ qua câu chuyện "bối cảnh Grammy" hiện tại, thì Lorde vẫn hoàn toàn xứng đáng để chiến thắng. Trong tất cả danh sách top album xuất sắc nhất của năm nay, cả Melodrama và DAMN. cùng chia nhau các thứ hạng cao và liên tục thay phiên nhau vị trí nhất nhì. Nếu như Lorde thời mới debut với Royals khiến nhiều người ngạc nhiên dẫn đến hoài nghi: "Vì sao một cô bé 16 tuổi lại có thể có những suy nghĩ… già chát đến như vậy?", thì Melodrama đánh dấu giây phút mà mọi nghi ngờ của giới phê bình bị đập tan và mọi người phải ngã xuống bái phục Lorde. Cô nàng chính chắn và sâu sắc đến từng dấu chấm phẩy trong câu hát, đến từng cách nhả chữ, lấy hơi. Nếu như DAMN. tiếp tục câu chuyện về người da màu, thì Melodrama cũng tiếp nối câu chuyện về tuổi trẻ và sự trưởng thành đầy bão bùng và mất mát. Thế nên, nếu như Kendrick có lại một lần nữa vụt tay giải thưởng lớn này, thì thua vào tay Lorde cũng là một chín một mười rồi.

Tuy nhiên, tin mới nhận phút chót chính là Lorde sẽ không tham gia biểu diễn tại lễ trao giải Grammy lần này. Liệu điều này có đồng nghĩa với việc cô nàng sẽ không chiến thắng không?

4:44. Cuối tháng 4/2016, cả thế giới chấn động khi Beyoncé phát hành album Lemonade tiết lộ những rạn nứt trong hôn nhân, cáo buộc Jay-Z ngoại tình với nhân vật "Becky with the good hair" và đe dọa sẽ ly hôn. Ca khúc 4:44 này là lời xin lỗi của Jay-Z dành cho cô vợ mình. Tại đây, anh trút bỏ hết cái tôi cá nhân và lần lượt chỉ đích danh từng lỗi lầm trong quá khứ của mình. Từ những đối xử bất công với Beyoncé, đến việc anh khiến Bey sẩy thai một lần và rồi chứng kiến sự yêu thương dần rời khỏi người vợ của mình. Cao trào nhất là đoạn cuối 4:44 khi Jay-Z thừa nhận anh không biết phải làm gì nếu như sau này, con của cả hai biết được sự thật. "Bố không còn là siêu anh hùng trong mắt con nữa. Trái tim bố vỡ tan khi tưởng tượng đến ngày bố phải giải thích những lỗi lầm này. Con lên mạng và đọc được mọi thứ. Chiếc mặt nạ biến mất. Santa Clause chỉ còn là giả dối." Không mấy khi các ngôi sao nổi tiếng lại có thể trải lòng chân thật đến như vậy.

Nói về ca khúc 4:44 này cũng như album cùng tên, Jay-Z cho biết ban đầu anh và Beyoncé đã cùng nhau thực hiện một album chung. Cả hai đã xem âm nhạc như cầu nối để hàn gắn lại mối quan hệ gia đình rạn nứt. Tuy nhiên, được giữa chừng thì Beyoncé nảy ra một số ý tưởng riêng và tách ra thực hiện Lemonade một mình.

4:44 là ứng cử viên sáng giá nhất cho hạng mục này. Jay-Z thì vốn đã được xếp vào hàng kì cựu trong giới rapper rồi nên cũng chẳng có gì lạ khi anh giành lấy được một giải lớn trong số những đề cử này. Nếu như Jay-Z chiến thắng tại mục Album của năm với album 4:44 thì sẽ đầy trớ trêu khi năm ngoái, cô vợ Beyoncé làm album về nỗi lòng khi có chồng ngoại tình thì thua giải, còn khi anh chồng làm album thú lỗi thì lại chiến thắng. Thế nên, việc Jay-Z chiến thắng ở Song of the Year sẽ đẹp và hợp lý hơn nhiều.

Tất nhiên, trừ khi một "phép màu" nào đó xảy ra và Despacito hoặc 1-800-273-8255 vượt lên giành chiến thắng. Nói về sự khác biệt của Song và Record of the Year, trong khi Song (ca khúc) là giải thưởng trao tặng cho nhạc sĩ, đề cao phần giai điệu, ca từ thì Record (thu âm) nhằm tôn vinh sản phẩm hoàn chỉnh, trao về tay ca sĩ, nhà sản xuất. Chính vì lẽ đó, có thể nói Despacito khó có cơ hội chiến thắng trong hạng mục này. Trong khi đó, 1-800-273-8255 (tên ca khúc cũng là số điện thoại đường dây nóng ngăn chặn tự tử tại Mỹ) lại có phần thông điệp quá tốt đẹp, nhưng cách truyền tải lại chưa tới. Tuy nhiên, nếu 4:44 không giành chiến thắng thì 1-800-273-8255 chính là lựa chọn an toàn thứ hai.

Humble. Nếu như phải gói gọn toàn bộ sự nghiệp của Kendrick trong một bài hát thì Humble chính là ca khúc đó. Đã lâu lắm rồi mới có một ca khúc rap "hoành tráng" và "máu" đến mức khiến nhà nhà phải nghêu ngao hát theo "Sit down. Be humble." mặc dù không cần hiểu rõ ca khúc này nói về điều gì. Đó là chưa kể đoạn đỉnh cao khi nhạc tắt và Kendrick bất chợt thốt lên "My left stroke just went viral". Mượn lời của Kanye West và Jay-Z trong ca khúc Ni**as in Paris để lý giải cho câu hát đầy khó hiểu khiến không ít bao nhiêu người tốn nhiều giấy mực bàn tàn kia: "Tôi không biết nó nghĩa là gì. Không ai biết nó có nghĩa là gì cả. Nhưng nó đầy khiêu khích. Nó khiến mọi người phát cuồng lên!".

Despacito. Một điều đáng ghi nhận về hội đồng Grammy chính là tính… bảo thủ của họ. Trong nhiều năm qua, Grammy liên tục thay đổi luật lệ để có thể thích nghi được với thị trường âm nhạc hiện tại, nhưng tất cả đều khá chậm trễ. Năm nay, lần đầu tiên Grammy cho phép hội đồng bầu cử online cũng phần nào nói lên sự đi sau thời đại của giải thưởng này. Bởi vậy, không quá ngạc nhiên khi Grammy thường không chuộng các ca khúc dùng "ngôn từ nhạy cảm" như tiếng chửi thề, một lý do khiến R&B/Hip-Hop luôn bị thất thế và cũng là lý do Despacito có thêm cơ hội ẵm giải. Đúng thật là tất cả chúng ta đều đã quá mệt mỏi khi phải nghe Despacito được phát liên tục tại khắp mơi nơi, nhưng không thể phủ nhận tầm ảnh hưởng của ca khúc này khi mở đường cho cuộc lội ngược dòng của những ca khúc Latin. Một giải thưởng dành cho Despacito sẽ góp phần đánh dấu sự ảnh hưởng của dòng nhạc Latin. Mọi nhà đều vui và sẽ không ai phàn nàn.

SZA (đọc là Si-zờ nhé). Có lẽ cái tên SZA vẫn còn khá xa lạ với cộng đồng fan Việt Nam, nhưng trong năm qua, cô nàng là một trong những cái tên mới nổi được nhắc đến nhiều nhất nhì showbiz Mỹ, đặc biệt là trong cộng đồng fan nhạc R&B. Ngay từ trước khi debut, SZA đã gây ấn tượng và nhận được lời mời hợp tác của hàng loạt những ngôi sao hạng A như Rihanna, Nicki Minaj, Kendrick Lamar. Nếu như Khalid có Location được mệnh danh là bản tình ca cho thế hệ Tinder, thì SZA có cả một album Ctrl mô tả những mối quan hệ tình cảm phức tạp trong thời đại mọi người có quá nhiều lựa chọn chỉ với việc quẹt phải - trái. Ca từ của cô nàng trong những ca khúc như Supermodel, Love Galore hay The Weeknend trần trụi đến đôi lúc thô thiển và đầy tính tự sự. Ngay từ ngày phát hành, Ctrl đã gây bão trong giới phê bình US&UK và liên tục nhận được hàng loạt sự nâng đỡ từ báo chí và truyền thông. Nhờ thế mà dù chẳng có lấy bất kì một hit nào trong tay, album Ctrl vẫn thẳng tiến được vào Top 3 của BXH Billboard.

SZA. 90% phần thắng về cơ bản đã nằm trọn trong tay cô nàng. 10% có phần khó dự đoán hơn khi cơ hội chia ra cho Khalid và rapper Lil Uzi Vert. Trong khi Khalid với album đầu tay American Teen có ưu thế là ít nặng nề và dễ nghe hơn Ctrl, thì Lil Uzi Vert lại là một rapper mới nổi trong năm nay với ca khúc XO Tour Llif3 được mệnh danh là phiên bản Smells Like Teen Spirit dành cho thế hệ Z. Dẫu vậy, sẽ khá trớ trêu cho hội đồng Grammy nếu như một mặt, họ đề cao ca khúc 1-800-273-8255 nâng cao nhận thức về bệnh trầm cảm, nhưng mặt khác, họ lại trao giải cho Lil Uzi Vert nổi tiếng nhờ một ca khúc kể chi tiết về những suy nghĩ của một người sắp tự tử. Xuyên suốt XO Tour Llif3, anh chàng này rap về việc thuốc an thần Xanax không còn có thể làm dịu được nỗi đau trong lòng, tất cả bạn bè cũng đã mất và cái chết đang đến cận kề như thế nào. Tuy XO Tour Llif3 vẫn là một bản rap xuất sắc và đầy tâm trạng, việc trao giải sẽ đi ngược lại với những gì Grammy đề ra. Thế nên, SZA sẽ vẫn là một lựa chọn hoàn hảo nhất cho hạng mục này.