Điểm khác biệt về ngày Tết tại các dân tộc thiểu số ở Trung Quốc

Theo truyền thống Trung Quốc , ngày 1/1 âm lịch hàng năm chính là ngày bắt đầu một năm mới. Giống như nhiều quốc gia có sử dụng lịch âm ở châu Á, người Trung Quốc sẽ bắt đầu tổ chức ăn mừng dịp lễ này với nhiều hoạt động và lễ hội khác nhau.

Tuy nhiên, không phải tất cả mọi nơi ở Trung Quốc đều tổ chức đón Tết vào cùng một thời điểm. Thực tế là, một số dân tộc ít người ở quốc gia này lại có thời gian và cách thức ăn mừng hoàn toàn khác với đại đa số còn lại.

Không đèn lồng, câu đối đỏ, người dân thuộc các dân tộc này vẫn có nhiều cách khác nhau để chào đón năm mới, tạo nên một cái Tết mang đậm phong cách riêng của từng dân tộc không lẫn vào đâu được giữa một đất nước tỉ dân với nền văn hóa cực kì đa dạng phong phú.

1. Dân tộc Đồng huyện Rongjiang, tỉnh Quý Châu, tây nam Trung Quốc

Lễ mừng năm mới của người Đồng thường không có thời gian cố định mà thường thay đổi qua từng năm. Thông thường, người Đồng sẽ đón Tết vào những ngày đầu tiên của tháng 11 âm lịch (khoảng cuối tháng 11 hoặc 12 theo dương lịch).

Tuy nhiên thời gian còn có thể thay đổi tùy theo từng ngôi làng, một vài nơi còn tổ chức mừng năm mới vào những ngày cuối của tháng 10. Năm nay, lễ mừng năm mới của người Đồng rơi vào những ngày giữa tháng 1/2018.

Lễ mừng năm mới của người Đồng thường là dịp để đánh dấu sự kết thúc một mùa gặt (thường là mùa thu). Theo đó dân làng sẽ bắt đầu nghỉ ngơi, dành thời gian để vui chơi thư giãn sau một vụ mùa bận rộn.

Trước Tết, người Đồng thường dọn dẹp nhà cửa, mua sắm quần áo mới, làm bánh gạo, giết mổ động vật, thắp nhang và nến để cúng bái tổ tiên.

Trong lễ mừng năm mới, người Đồng sẽ mặc trang phục truyền thống và mời khách đến nhà để dự tiệc, đồng thời gửi nhiều loại thức ăn khác nhau cho bạn bè, bà con họ hàng như rau củ muối chua, cá đông lạnh và ziba (một loại bánh làm từ gạo nếp).

Để đáp lại tấm lòng của người gửi, thông thường người nhận sẽ tặng lại một số đồ tương đương cho người gửi. Phong tục này thường được người dân địa phương gọi là "Sự trở lại của ziba".

Nhiều hoạt động vui chơi giải trí cũng được tổ chức vào dịp này. Điểm nổi bật nhất trong các lễ hội là những màn chơi lusheng (một loại sáo làm từ tre) của các nam thanh niên trong làng cùng những màn chọi trâu. Cả hai hoạt động đều thu hút rất đông khán giả đến xem.

2. Dân tộc Tây Tạng ở làng Chusong thuộc thị trấn Nyarixung, thành phố Xigaze, khu tự trị Tây Tạng, tây nam Trung Quốc

Lễ mừng năm mới hay Tết Tây Tạng là lễ hội quan trọng nhất trong năm của người Tây Tạng. Theo đó, người dân tại đây thường đón Tết vào ngày đầu tiên của tháng 12 âm lịch (tức ngày 1/1 theo lịch Tây Tạng).

Trước Tết khoảng nửa tháng, người dân Tây Tạng đã bắt đầu việc chuẩn bị và sắm sửa cho năm mới. Sau khi dọn dẹp và trang hoàng nhà cửa, người Tây Tạng sẽ dâng hương cúng tổ tiên, sau đó cả gia đình sẽ quây quần cùng nhau ăn tối.

Pháo hoa và đuốc sẽ được thắp lên để xua đuổi những linh hồn ma quỷ và những điều xấu xa. Sau đó mọi người sẽ cùng nhau rảo bước trên đường, đi mãi cho đến khi gặp một giao lộ mới dừng lại.

Người Tây Tạng tin rằng, làm như thế họ sẽ diệt trừ được ma quỷ và những điều xui rủi cho năm sắp đến. Vào ngày đầu tiên của năm mới, mọi người sẽ mặc những bộ quần áo đẹp nhất, đi chúc Tết hàng xóm họ hàng rồi hỏi xin một chiếc bánh mì với rượu làm từ lúa mạch.

Đặc biệt vào dịp này, mỗi gia đình ở Tây Tạng đều cố lấy cho được xô nước đầu tiên từ giếng, sông hoặc suối để mang về nhà.

Vì theo truyền thống của người Tây Tạng, xô nước đầu tiên được lấy vào ngày đầu năm mới sẽ là nước vàng, xô nước thứ hai là nước bạc và tất cả chúng đều mang đến may mắn, hạnh phúc cũng như sự giàu có cho gia đình nào có được.

3. Dân tộc Miêu ở huyện tự trị dân tộc Miêu Rongshui, thuộc khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, phía nam Trung Quốc

Cũng giống như người Đồng, hay Tây Tạng, người Miêu đón mừng năm mới theo cách riêng của họ. Thông thường, năm mới của người Miêu sẽ diễn ra vào khoảng tháng 10 âm lịch (cuối tháng 10 hoặc tháng 11 dương lịch), hoặc có khi trễ hơn.

Thời điểm chính xác để đón mừng năm mới thường chỉ được tiết lộ khoảng 2 tháng trước khi lễ mừng diễn ra. Tết là dịp lễ hội quan trọng nhất trong năm của người Miêu. Nó tượng trưng cho sự khởi đầu của những điều mới mẻ và thành công.

Trong dịp lễ này, những cô gái dân tộc Miêu sẽ mặc trang phục truyền thống xuống đường du xuân. Nhiều cuộc diễu hành lớn cũng được tổ chức. Nhiều hoạt động vui chơi giải trí như đua ngựa, đấu bò, thi thổi lusheng cũng được diễn ra thu hút rất đông người xem và tham dự.