Các phi công từng phàn nàn về hệ thống tự lái của Boeing 737 Max nhiều tháng trước tai nạn thảm khốc ở Ethiopia

Đã có ít nhất 5 phi công từng phàn nàn về máy bay Boeing 737 Max 8 trong nhiều tháng trước vụ tai nạn thảm khốc tại Ethiopia hôm Chủ nhật vừa qua - cũng là vụ tai nạn thứ hai liên quan đến Boeing 737 Max 8 trong vài tháng qua.

Các hồ sơ của Mỹ cho thấy những phàn nàn này đã được trình lên các cơ quan quản lý liên bang từ vài tháng gần đây, trong đó một cơ trưởng thậm chí còn miêu tả bản hướng dẫn bay của mẫu máy bay này là "không đầy đủ và thiếu sót đến mức gây sốc".

Những phàn nàn nói trên đã được đưa vào cơ sở dữ liệu tai nạn của Cục quản lý hàng không liên bang - vốn là nơi cho phép các phi công báo cáo các vấn đề về tai nạn hàng không nhưng vẫn đảm bảo bí mật danh tính.

Cụ thể, các phi công đã chỉ ra vấn đề nằm trong hệ thống tự lái của Max 8, vốn có liên quan đến vụ tai nạn của Lion Air Flight 610 hồi tháng 10 năm ngoái. Đáng chú ý, chiếc máy bay trong vụ tai nạn này cũng là Boeing 737 Max 8.

Theo thông tin trích xuất từ chiếc hộp đen khôi phục được sau vụ tai nạn của Lion Air, Flight 610 đã liên tục bị đưa vào chế độ chúi đầu xuống dưới, chủ yếu bởi các cảm biến của hệ thống tự động lái đã bị hỏng, và lỗi này xảy ra chỉ một thời gian ngắn sau khi máy bay cất cảnh khỏi sân bay Jakarta để bay đến Bali. Toàn bộ 189 người trên máy bay đã không thể sống sót.

CEO Ethiopian Airlines, Tewolde GebreMariam cho biết khi trả lời phỏng vấn rằng có những điểm tương đồng giữa vụ tai nạn của Lion Air và vụ tai nạn hôm Chủ nhật.

"Cơ trưởng đã gặp khó khăn với hệ thống điều khiển bay, nên anh ấy đã yêu cầu được quay về sân bay" - GebreMariam nói.

Những phàn nàn tập trung vào hệ thống tự lái

Một trong số những lời phàn nàn của một phi công miêu tả các vấn đề xảy ra trong quá trình cất ánh. Khi hệ thống tự động lái được kích hoạt, mũi máy bay đột nhiên chúi xuống, khiến hệ thống báo động của máy bay phát ra âm thanh "Don't sink, don't sink!" (Đừng hạ thấp, đừng hạ thấp!). TÌnh huống này chỉ được giải quyết sau khi hệ thống tự động lái được tắt đi.

Một phi công khác lái chiếc Max 8 phàn nàn hồi tháng 11 rằng thật vô lý khi phi công được phép tiếp tục lái chiếc máy bay này mà không được trải qua huấn luyện đầy đủ hay được hướng dẫn về sự khác biệt trong hệ thống của Max 8 so với các mẫu máy bay trước đây.

"Việc chiếc máy bay này đỏi hỏi hệ thống truyền lực đòn bẩy để bay là một báo động đỏ. Hiện nay chúng tôi đã biết rằng hệ thống này rất dễ bị lỗi"

Trong một báo cáo hồi tháng 10, một phi công phàn nàn rằng hệ thống van tiết lưu tự động của Max không hoạt động như ý kể cả khi chúng được kích hoạt. Vấn đề được giải quyết sau khi phi công tự tay điều chỉnh lực và tiếp tục cho máy bay bay lên cao.

"Một thời gian ngắn sau đó, tôi nghe tin về vụ tai nạn (của hãng hàng không khác) và tôi tự hỏi liệu các phi hành đoàn khác có gặp phải trải nghiệm tương tự với hệ thống van tiết lưu tự động trên chiếc Max hay không?" - phi công đó viết.

Boeing đối mặt rắc rối

Sau vụ tai nạn máy bay hôm Chủ nhật, Boeing đã đối mặt với sự "chặt chém" của dư luận liên quan các máy bay Max trong khi các nhà điều tra tiếp tục tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra với Ethiopian Airlines Flight 302.

Các quốc gia và hãng hàng không trên toàn thế giới đã bắt đầu tạm ngừng khai thác Boeing 737 Max để điều tra.

Hôm thứ Ba vừa qua, có thông tin cho biết giá trị thị trường của Boeing đã tụt dốc 40 triệu USD từ đỉnh cao của hãng trong năm 2019. Giá trị cổ phiếu của Boeing thì tụt khoảng 15% sau khi đạt đỉnh hôm 1/3.

Phản hồi lại sự việc, Boeing công bố rằng mọi máy bay Max sẽ nhận được một bản cập nhật phần mềm điều khiển bay trong vài tuần tới, dù công ty không nói rõ liệu họ có thay đổi gì về mặt linh kiện trên máy bay hay không, khi mà Max mới chỉ được đưa vào khai thác từ mùa xuân năm ngoái.

"Trung tâm của tranh cãi xoay quanh 737 Max là là hệ thống MCAS (Maneuvering Characteristic Augmentation System. Để vừa vặn với động cơ lớn hơn, tiết kiệm nhiên liệu hơn của Max, Boeing đã phải tái thiết kế cách gắn các động cơ trên 737. Thay đổi này đã khiến trọng tâm của máy bay bị phá vỡ và khiến mũi máy bay Max có xu hướng hướng lên trên trong khi bay, làm tăng khả năng chết động cơ" - phóng viên Benjamin Zhang, chuyên về mảng vận tải của tờ Business Insider nhận định.

"MCAS được thiết kế để tự động kháng lại khuynh hướng đó và hướng mũi của máy bay xuống dưới".

Tham khảo: BusinessInsider