Tôi bắt đầu biết đến nhạc rap từ những năm 2005, tận hưởng cảm giác làm một rap fan hồn nhiên chứng kiến sự phát triển của cộng đồng underground Rap Việt Nam suốt nhiều năm liền, từ thế hệ F1 còn cố gắng “rap đúng cách” cho đến thế hệ F3, F4… đã làm chủ được màu sắc của bản thân và tìm ra những hướng đi mới chưa từng một ai khai phá. 

Tôi cũng may mắn được tiếp xúc với battle rap, trực tiếp tham gia với nhiều vai trò khác nhau: thí sinh, trọng tài, tổ chức, quản lý cộng đồng…, tuy không phải lớn lao gì nhưng cũng đủ tự tin là một trong những người nắm rõ nhất những gì mà battle rap ở miền Bắc vận động từ 2013 cho đến nay. 

Suốt từng ấy năm đằng đẵng, chúng tôi, những người trực tiếp sống và vận hành những cộng đồng rap/battle ở Hà Nội đã trải qua nhiều giai đoạn và cảm xúc khác nhau. Trong ký ức về một thời cuồng điên cùng rap ấy, có những sự háo hức và mơ mộng khi mới bắt đầu, có sự chán nản khi gập ghềnh gian khó, có sự giận dữ khi bị gây khó dễ từ những kẻ cạnh tranh và cả sự vỡ òa trong sung sướng, hạnh phúc khi những thành tựu đầu tiên được gặt. 

Thế nhưng suốt cả một chặng đường dài đằng đẵng ấy, chưa bao giờ dám nghĩ battle rap nói riêng hay underground nói chung sẽ dễ dàng được đưa ra ánh sáng, được truyền thông để ý và mang sự nổi tiếng đến với 270 battle rapper. Với những người trong cộng đồng underground, việc sử dụng những “từ ngữ mạnh” trong âm nhạc hoặc battle là một điều hết sức bình thường, nhưng với đại chúng thì nó thật phản cảm và khó chấp nhận.

Kể cả khi những người chơi battle dần tự mình loại bớt những yếu tố phản cảm trong câu từ để hướng đến những nội dung “văn minh” hơn, thì việc thay đổi cái nhìn của đại chúng đến một bộ môn đã “nhúng chàm” là rất khó. Chính vì vậy chúng tôi luôn có suy nghĩ rằng battle rap có thể phổ biến hơn ở Việt Nam, nhưng để đi lên một cách “chính thống” thì không thể. Sự tự ti đó vô tình cản trở chính cộng đồng battle, khiến những sự kiện chỉ dừng lại ở mức tự phát, không có nhiều thay đổi về quy mô, và dĩ nhiên rất khó để lan tỏa thêm nữa ra bên ngoài. Ngay lúc này, chúng tôi cần một cú hích thực sự, cần một giải đấu thực sự lớn và uy tín, đủ để đưa tất cả mọi người bật lên, đủ để khiến đông đảo đại chúng chú ý đến và nhận ra “Ồ, battle rap ở Việt Nam hóa ra đã thú vị, hấp dẫn và văn minh như thế này rồi”. 

Và rồi Beck’Stage Battle Rap xuất hiện.

Chắc tôi là một trong những “người ngoài” đầu tiên nghe ngóng được rằng cuối năm 2019 sẽ có một sự kiện lớn về battle rap. Vốn là để một sự kiện như Beck’Stage có thể được diễn ra, ít nhất là hiện thực hóa được từ ý tưởng ban đầu, thì dĩ nhiên trong đội ngũ tổ chức luôn phải có những người từng ở trong cộng đồng battle rap, và đó là G - một người đàn anh chơi với tôi ngót nghét 6 năm nay. 

Cuối tháng 7, G nói với tôi rằng: “Cuối năm bọn anh sẽ tổ chức một cái giải battle rap lớn gấp 3 4 lần những cái giải battle to nhất mà em từng xem, tuy không lên truyền hình nhưng nói chung là quy mô lắm”. Bật cười, nghĩ bụng chắc anh G “chém gió”, hoặc đơn giản nó chỉ là ý tưởng của mấy ông anh lính tráng đầy mộng mơ mà thôi, chứ trình lên chắc bị cấp trên gạch cái roẹt...

Tôi đã không mảy may suy nghĩ về chuyện giải đấu lớn đó, cho đến khi nhìn thấy thông tin về Beck’Stage chính thức được công bố, thấy tổng giải thưởng 200.000.000 VNĐ, thấy đơn vị tổ chức là Kenh14.vn đồng hành cùng thương hiệu bia Beck's Ice - nhãn bia Đức có tiếng và luôn được săn đón nhiều nhất… tôi mới chấp nhận sự thật. 

Gặp anh G ngay sau đó, câu đầu tiên mà tôi thốt ra là: “Em vẫn không thể tin được rằng bên anh dám làm một giải đấu như thế này”. Anh G đáp lại: “Ừ, chính bọn anh cũng không tin là được làm mà”. Và thế là cả cộng đồng lao vào Beck’Stage với 3 cảm xúc lẫn lộn: hào hứng, hoài nghi và hồi hộp.

Và đến khi hàng trăm bài dự thi của các thí sinh được đăng tải và mở cổng bình chọn, mọi sự hoài nghi đều bị dập tắt và Beck’Stage Battle Rap như một cái hố đen thu hút mọi sự chú ý của cộng đồng Underground Việt Nam trong hơn 1 tháng mà nó diễn ra. 

Cái thú vị nhất của Beck’Stage, là nó vừa đẩy mạnh được hình ảnh sự kiện và thí sinh lên các phương tiện truyền thông đại chúng, vừa giữ nguyên được thể thức của battle rap mà không bị biến tấu đi nhiều, hay còn gọi là “mất chất” - cái vốn làm người ta lo sợ nhất khi battle rap được đưa ra sân khấu lớn. 

Với 2 thể thức freestyle - no beat được chia tách rạch ròi, các trận đấu hoàn toàn là đối kháng (1vs1) và tính thời gian từng round, các thí sinh đến với Beck’Stage dường như cảm thấy quen thuộc không khác gì những sàn đấu gai góc nhất ở Underground, có chăng chỉ là bị hạn chế một chút về câu từ mà thôi.

Có một cảm giác chung mà tất cả những người tham dự Beck’Stage Battle Rap đều có trước khi lên đường thi đấu, đó là “hãnh diện”. Bởi khi cái đam mê mà người ta đeo đuổi suốt mấy năm nay, bất ngờ được những đơn vị lớn nâng tầm, thì ai cũng thấy hãnh diện khi trở thành một phần trong đó. 

Rất nhiều những battler, ngoài đời chỉ là những đứa trẻ, vốn phải giấu giếm người thân việc tham gia battle rap vì sợ bị người ta nghĩ rằng chúng đang đâm mình vào một “thể loại nghệ thuật” phản cảm, thì nay có thể tự hào khoe rằng mình sắp được tham dự vào một cuộc thi lớn, chính thống. 

Ngay từ cái cách di chuyển đi thi đấu đã khác xưa. Khi có mặt ở sân bay Nội Bài, tình cờ bắt gặp Bậc Cha Chú (Lê Minh) và một vài đồng đội ở RhymeZone. Họ (RhymeZone) - mới 2 năm trước đây còn phải mua vé “tàu chui” để đi vào TP.HCM thi đấu một giải freestyle tự phát, và giờ đây họ đang cầm trên tay những tấm vé máy bay chuyến đẹp nhất được chuẩn bị sẵn từ BTC. 

Sự rạng rỡ trên khuôn mặt của những chàng rapper trẻ, không đơn giản là do được đi máy bay thích hơn ngồi tàu, hay đỡ tốn tiền vì được hỗ trợ chi phí… mà là vì họ cảm thấy bản thân được coi trọng, cảm thấy sàn đấu mà mình chuẩn bị đặt chân đến thực sự không hề đơn giản.

Nếu để so sánh về quy mô và sự đầu tư của BTC vào Beck’Stage với những sự kiện battle rap nhỏ lẻ khác thì thực sự khập khiễng và không cần thiết, bởi lẽ nguyên chi phí để thuê cái dàn đèn gắn trên trần nhà thi đấu ở Beck’Stage đã đủ để tổ chức khoảng 2, 3 show hip hop nhỏ ở Underground. 

Thế nhưng bỏ qua sự lộng lẫy và hiện đại đó, một trong những điều quan trọng mà nhiều người để ý đó chính là cái tính chất cạnh tranh nguyên thủy nhất từ các sàn đấu battle rap vẫn được giữ nguyên ở đây. Vốn may mắn có chút quen biết với BTC, và cũng bởi có đông đảo “anh em” tham dự cuộc thi, tôi được sắp xếp cho ngồi ở khu vực dành riêng cho thí sinh, có ghế và đồ ăn/uống riêng. 

Thế nhưng tôi quyết định từ chối và đi xuống sàn đấu bên dưới để có thể thưởng thức trọn vẹn không khí cùng khán giả, và để “nhìn rõ hơn” các battler. Vài trận đấu đầu tiên trôi qua, hoàn toàn choáng ngợp. Chưa bao giờ tôi thấy được một sự kiện lớn có cái không khí cạnh tranh khắc nghiệt đến như thế. Để tạo nên một trận battle kinh điển, chúng ta chỉ cần 2 cặp mắt chứa đầy khát khao chiến thắng và sự máu lửa, sẵn sàng vùi dập kẻ đang đứng trước mặt bằng câu từ. 

Và ở Beck’Stage, tôi đang thấy có 36 cặp mắt như vậy. “Lũ trẻ” (cách tôi hay dùng để gọi hậu bối) quá nghiêm túc và đặt nhiều tâm huyết vào cuộc thi này. Đó không phải vì tiền thưởng, mà vì chúng hiểu đây là cơ hội có một không hai được chứng minh cho cả xã hội thấy cái thứ đam mê chúng theo đuổi nó tuyệt vời đến như thế nào, nên chúng không muốn thua. 

Từ phía bên dưới sân khấu, tôi đã được chứng kiến tất cả: niềm hạnh phúc vô bờ bến của người chiến thắng và những giọt nước mắt của kẻ thua cuộc. Đây là điều tôi không hay gặp ở những sự kiện nhỏ tự phát, có lẽ vì sự chú ý của cộng đồng vào Beck’Stage quá lớn, lớn hơn bất kỳ giải đấu nào từng có trước đây.

Tôi tình cờ gặp Right (một trong những freestyler giỏi nhất miền Bắc, thậm chí là Việt Nam), ở trong WC ở vòng Knock - out. Right đã giã từ sàn đấu, nhưng khoảng 2 năm trước, cũng tại chính TP.HCM, Right lên ngôi vô địch “Bạn Có Tài Mà” một trong những giải freestyle lớn nhất lúc bấy giờ và mang vinh dự về cho miền Bắc. Chứng kiến những trận đấu nảy lửa cùng không khí sôi động từ đám đông bên dưới, Right nở nụ cười pha tiếc nuối: “Tự nhiên em ước mình đã đăng ký tham dự giải này. Không khí ở đây tuyệt quá, nhưng mà chắc em cũng bị coi là “già” rồi, lên đấu sẽ bị nói là cản trở lứa trẻ mất”. Không chỉ riêng Right, mà bản thân tôi, hay bất cứ battler nào ở thế hệ trước cũng sẽ có nhiều tâm sự trong lòng khi được theo dõi trực tiếp ở Beck’Stage. 

Phải chi ở cái thời chúng tôi còn tranh đấu đã có những sự kiện như thế này, hoặc nếu chúng tôi sinh ra muộn vài năm, rất có thể chúng tôi đang đứng ở trên sàn đấu đó. Nhưng thôi, dù sao nếu không có những người đi trước làm nền móng, thì cũng sẽ chẳng có một sự kiện battle chất lượng được đưa ra ánh sáng như bây giờ.

Hiệu ứng giải đấu tốt là vậy, nhưng vẫn còn một điều khiến tôi cùng nhiều người làm cộng đồng khác nghi ngại, đó chính là liệu những sự kiện battle rap như thế này có “bền” không, có mùa giải tiếp theo không, hay chỉ đơn giản là một lần “đổ tiền tấn” duy nhất từ các nhãn hàng tài trợ, để rồi sang năm sau mọi thứ lại chìm đi và dần trôi vào quên lãng. 

Thế nhưng những ý nghĩ cũng sớm bị gạt đi khi chúng tôi nhìn thấy tên sự kiện của đêm Beck’Stage - Unexpected Rap Fest mà trong đó đồng thời là chung kết giải đấu Battle Rap. Thì ra là vậy, bên cạnh cái tên Beck’Stage, cái mà người ta đang thực sự muốn làm cho cộng đồng chính là vế sau: “Unexpected Rap Fest”. 

Với chủ đề là ngày hội âm nhạc quy tụ đầy đủ các thế hệ rapper nổi tiếng từ xưa đến nay của Rap Việt, đêm chung kết của Beck’Stage đã giúp đông đảo khán giả đại chúng nhìn lại gần hai thập kỷ tồn tại và phát triển của nhạc Rap trên mảnh đất hình chữ S, cũng như thúc hình ảnh của các nghệ sĩ underground lên một tầm cao mới thông qua chương trình. Hàng trăm nghìn fan hâm mộ trên khắp cả nước của các nghệ sĩ góp mặt ở Unexpected Rap Fest đã theo dõi sự kiện qua buổi phát trực tiếp, cũng được tiếp cận luôn với những trận chung kết battle đỉnh cao và nhanh chóng bị chinh phục bởi tài năng và sức trẻ hừng hực từ những battler. 

Tôi cá rằng, sau đêm chung kết, những thí sinh tại cuộc thi đã có thêm rất nhiều, rất nhiều fan hâm mộ mới. Những người xem hiếu kỳ từ chương trình sẽ nhanh chóng tìm hiểu về thế giới của battle rap, và dần dà bộ môn “nghệ thuật đối kháng” này sẽ sớm thay đổi được cái nhìn từ đại chúng, để có thêm nhiều hơn những giải đấu lớn, những cơ hội mới trong tương lai.

Và… battle rapper không nhất thiết chỉ có thể làm battle rapper. Hãy nhìn những gương mặt tỏa sáng ở Beck’Stage, bỏ qua yếu tố rap, chúng ta đều có thể thấy: họ thông minh, khéo léo trong câu từ, họ có khả năng trình diễn tuyệt đỉnh và đặc biệt là luôn biết cách khiến đám đông bên dưới nổ tung. Sự đặc biệt đó quá đủ để khiến các battle rapper lọt vào mắt xanh của những người làm truyền thông hay sáng tạo nội dung, bởi những bộ não dễ dàng “nảy số” ra những câu từ hấp dẫn luôn là thứ mà ai cũng muốn khai thác. Hoặc chính bản thân họ cũng có thể trở thành những ngôi sao ở showbiz trong tương lai, tự mình càn quét những BXH âm nhạc. 

Hãy nhìn cái cách Phúc Du remix hit “Đi Đu Đưa Đi” tại đêm chung kết, hãy nhìn cách Droppy tự tin diễn chung sân khấu cùng Min để mang đến một màu sắc hoàn toàn mới lạ… Tất cả bọn họ đều là những gam màu cực kỳ hiếm trong thị trường âm nhạc Việt Nam hiện tại, bởi họ là những người theo đuổi sự sáng tạo và thông minh trong lyric, thay vì chỉ chú trọng đến cảm xúc và sự bắt tai như đại đa số rapper mainstream bây giờ. 

Nhìn lại hiệu ứng của đêm nhạc, tôi tin rằng Beck’Stage chỉ cần một mùa đầu tiên đã đủ để đưa battle rap nói riêng và cộng đồng rap underground nói chung sang một trang mới. Từ ngày hôm nay, người ta sẽ dễ dàng thấy những kết quả tìm kiếm liên quan đến battle rap, đến underground, đến những cái tên như Phúc Du, Sóc Nâu, Đại Vũ, Night T… xuất hiện trên các trang tin lớn; họ sẽ được xem lại những trận đấu, những phần diễn được quay dựng một cách cẩn thận với chất lượng cao thay vì những video ghi lại bằng điện thoại trôi nổi trên youtube và mạng xã hội. 

Và chắc chắn sẽ còn rất nhiều sự kiện tương tự được diễn ra trong tương lai với cảm hứng từ Beck’Stage - Unexpected Rap Fest, bởi từ sau cái đêm nhạc tuyệt vời ấy, rap Việt đang trở nên quá hấp dẫn với đại chúng, và vẫn còn rất nhiều tài năng từ underground đang chờ ngày được khai phá và tỏa sáng trên những sân khấu đỉnh cao.

Beck’Stage Unexpected Rap Fest là ngày hội lớn nhất từ trước đến nay của Rap Việt với quy mô lên tới 3000 người được tổ chức bởi Kenh14.vn với sự đồng hành của thương hiệu bia Beck's Ice. Sự kiện quy tụ nhiều thế hệ Rapper, nghệ sỹ Underground qua nhiều thời kỳ: Binz, LK, Rhymastic, Young Uno, Big Daddy, Emily, Tổ Quạ, Min, Tiên Tiên, Saigon Soul Revival và các thí sinh của giải đấu Beck’Stage Battle Rap cùng đông đảo người yêu Hip Hop và Rap.

Truy cập: https://beckstage.kenh14.vn/ để biết thêm thông tin chi tiết.

#Beck'Stage #Beck's Ice #Beck'Stage Battle Rap #Battle Rap #UnexpectedRapFest #batngosangkhoai #ICEEE