Bé bằng ngón tay nhưng đây có thể là kẻ huỷ diệt tương lai nhân loại nếu không xử lý đúng cách

Pin năng lượng là một trong những phụ kiện không thể thiếu trong cuộc sống ngày nay, có mặt trong hầu hết các thiết bị quen thuộc như điều khiển từ xa, đồ dùng xách tay, hay thậm chí là dạng ắc-quy cho xe cộ. Phổ biến là vậy, nhưng có một điều nhiều người vẫn chưa thực sự nhận thức được rõ ràng: Chúng là cơn ác mộng khủng khiếp cho môi trường sống nếu không được xử lý đúng cách khi hết hạn sử dụng.

Nguy hiểm và rủi ro có thể gây chết người

Pin được cấu thành từ rất nhiều kim loại và hóa chất độc hại, đặc biệt gây nguy hiểm cho chính môi trường sống và cả con người. Thức chất, pin không hẳn là một dạng lưu trữ điện có sẵn, mà chính những hóa chất độc hại trong pin sẽ làm nhiệm vụ sản xuất và chuyển hóa điện năng liên tục, phục vụ nhu cầu của con người.

Những chất liệu và nguyên tố hóa học thường được chọn để làm ra pin năng lượng bao gồm: Cadimi (Cd), Liti (Li), Ni-ken (Ni), Chì (Pb), Thủy ngân (Hg), Mangan (Mn), Kali (K). Tùy vào mục đích sử dụng và chế tạo, đôi khi một viên pin có thể không chứa hết những nguyên tố trên, nhưng tất cả vẫn được coi là độc hại với sức khỏe.

Chỉ riêng hành động vứt viên pin hết hạn sử dụng vào thùng rác, tưởng chừng như vô hại và đúng đắn để làm nhưng cũng đủ để gây hậu quả khôn lường. Nếu lưu lạc trong thùng rác, chắc chắn chúng sẽ được chuyển ra bãi thải tổng hợp của một tụ điểm lớn, dần dần rò rỉ những chất hóa học trong đó ra bên ngoài. Chúng hoàn toàn có thể thấm sâu vào đất cũng như nguồn nước ngầm hoặc sông hồ, lan ra nhiều khu vực xung quanh trong nhiều năm tiếp theo, chưa kể những phản ứng khiến chúng bay hơi lên không khí.

Theo nhiều nghiên cứu, Cadimi và Ni-ken thuộc những chất gây ung thư, Chì là độc tố gây ra dị dạng bẩm sinh cùng nhiều chứng bệnh tâm thần khác, còn thủy ngân là chất độc loại cực kỳ nguy hiểm, đặc biệt là ở dạng khí bốc hơi. 

Thùng rác gia đình cũng như dây chuyền xử lý rác thải vốn chỉ dành cho các loại rác thông thường hàng ngày, không được thiết kế đủ tinh xảo để đối phó với các sản phẩm pin nói chung. Những chất độc hại trong pin cần những phương pháp phức tạp và chỉn chu, cẩn thận hơn nhiều để không gây hại cũng như để lại hậu quả. Vì thế, điều đầu tiên cần làm là không ném pin vào thùng rác thông thường.

Xử lý pin bỏ đi như thế nào mới đúng?

Quy trình xử lý pin đã hết nhu cầu sử dụng cần tới nhiều công đoạn tỉ mỉ, phải được tuân theo một cách nghiêm túc.

Trước hết, pin phải được bỏ vào các địa điểm vứt rác hoặc thu hồi có đủ khả năng và thẩm quyền xử lý. Chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy hoặc hỏi ra trong các siêu thị, thương hiệu công nghệ hoặc đại lý lớn phân phối đồ công nghệ, nơi có những thùng rác chuyên để bỏ pin và thu lại xử lý tiếp theo.

Sau khi được thu về nhà máy xử lý, đống pin thải sẽ được cho vào một máy nghiền vật liệu, xé nhỏ kết cấu pin ra với đầy đủ điều kiện bảo hộ đúng cách, cẩn mật. Từ đó, hỗn hợp bị nghiền sẽ được lọc và phân loại: phần vụn kim loại và phần dung dịch hóa chất độc hại. Kim loại sẽ được đem đi phân hủy dễ dàng, còn các hóa chất sẽ được cất lại vào hộp chứa kín và xử lý riêng rẽ theo từng phương thức phù hợp, sao cho không ảnh hưởng tới môi trường cũng như con người ở gần.

Ngoài việc tìm tới các tụ điểm có thùng rác dành riêng cho pin bỏ đi, một số dịch vụ và tổ chức ở nước ngoài cũng đã được lập ra để phục vụ nhu cầu loại bỏ pin đúng cách cho xã hội. "Battery Bank" và  "Request a Battery Bag" là những cái tên như vậy. Họ sẽ tự tay trang bị nhiều thùng chứa pin tại các khu vực đông người qua lại và dễ tìm thấy hơn như ngã tư, trung tâm cộng đồng, khu giải trí; hoặc bán các túi có hình thù và thiết kế nổi bật khác thường, báo hiệu đây là túi dành riêng cho mục đích chứa pin vứt đi.

Đây thực sự là trách nhiệm cần được tất cả mọi cư dân trên Trái Đất hiểu rõ và tuân thủ từ nay về sau, hạn chế hết mức các rủi ro gây tổn hại môi trường từ hóa chất của pin - bất kể là pin tiểu, pin cục hay những viên pin trong chính những chiếc smartphone, laptop bất ly thân khi đi học, đi làm...