7 "cú phốt" lớn nhất của Facebook trong 10 năm qua

NPQM, Theo Trí Thức Trẻ 12:00 09/04/2018

Đây mới chỉ là 7 vụ việc đáng chú ý nhất khiến Facebook bị "ném đá" và chỉ trích, còn những sự cố nhỏ lẻ thì có lẽ không thể thống kê chính xác được hết.

Facebook được biết đến là mạng xã hội lớn mạnh nhất hành tinh, chiếm vị thế số 1 trong lòng người dùng. Thế nhưng, tiên phong đi đầu không có nghĩa Facebook là hoàn hảo "không tì vết".

Trong quá khứ của mình, công ty dưới trướng Mark Zuckerberg đã khá nhiều lần khiến người ta phật ý và "ném đá" nặng nề. Cùng điểm qua 7 lần Facebook lơ đãng khi thực hiện bổn phận phục vụ người dùng của mình trong những năm vừa qua:

2007: Lần đầu công khai theo dõi người dùng

Tính năng Beacon được Facebook tung ra vào năm 2007, có tác dụng truy theo dữ liệu tương tác của người dùng trên cả các website liên kết với Facebook về lĩnh vực như du lịch, buôn bán... sau đó tự động đăng lên News Feed mà không hề hỏi ý kiến của mỗi người.

7 cú phốt lớn nhất của Facebook trong 10 năm qua - Ảnh 1.

Chỉ vài tuần sau khi Beacon được sử dụng, hàng chục ngàn người dùng Facebook đã đồng loạt ra mặt phản đối, lập đơn xin chữ ký tập thể để kêu gọi cùng nhau. Sau 1 tháng xem xét tính năng và áp lực lúc bấy giờ, Facebook đã phải hủy bỏ Beacon. Mark Zuckcerberg cũng phải công khai xin lỗi: "Chúng tôi đã không quan tâm kỹ càng, và tôi cảm thấy thật xấu hổ về cách mà công ty xử lý trong vụ việc vừa rồi."

2009: Tự ý cài đặt tài khoản người dùng

Năm 2009, Facebook đã có một thay đổi gây nên nhiều tranh cãi khi tự cài đặt mặc định tài khoản mỗi người thành chế độ "public" (công khai) - đồng nghĩa với việc bất kỳ người nào cũng có thể tìm ra nhau.

Đây là động thái theo sau update vào năm 2008 trước đó, khi công ty cho phép dùng chính tài khoản Facebook để đăng nhập lên các ứng dụng bên ngoài. Nhiều người nhận định đó là bước đầu thống trị mạng Internet của Facebook, khi mà tài khoản của mình có thể hiện diện ở khắp mọi nơi và Facebook lại có hết dữ liệu bên ngoài đó của mình.

7 cú phốt lớn nhất của Facebook trong 10 năm qua - Ảnh 2.

Đăng nhập Facebook mọi lúc mọi nơi: Lợi hay hại?

Tuy nhiên, Facebook cũng khá "lầy lội" khi phải mất tới 5 năm bị phản đối, đến tận 2014, mới sửa cài đặt mặc định của tài khoản thành "friends" (bạn bè) chứ không phải "public" như trước. Còn cách thức dùng Facebook cho các ứng dụng khác thì vẫn được giữ lại đến tận bây giờ.

2011: Vướng vòng lao lý bởi FTC

Năm 2011 chứng kiến lần đầu tiên Facebook bị "sờ gáy" bởi Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ vì những tố cáo về việc không bảo vệ chính đáng dữ liệu cá nhân người dùng. Cụ thể, có những danh mục sau được liệt kê để đòi Facebook chịu trách nhiệm:

- Cài đặt công khai một số thông tin của người dùng mà không hỏi ý kiến trước.

- Báo cáo sai sự thật và lấp liếm về thông tin đến từ ứng dụng bên ngoài tương tác với Facebook.

- Trốn tránh thông tin về việc cố tình lợi dụng hợp tác bán quảng cáo trên dữ liệu thu thập bởi người dùng.

- Không đảm bảo tiêu chuẩn bảo mật ứng dụng theo chỉ tiêu đặt ra.

- Cố tình cho phép truy cập vào ảnh và video ở cả trên những tài khoản đã bị xóa.

7 cú phốt lớn nhất của Facebook trong 10 năm qua - Ảnh 3.

Với nhiều lần bị điều tra, Facebook cũng không hẳn có quá khứ hoàn toàn trong sạch.

Cuối cùng, vào năm 2012, Facebook đã đồng ý ký kết một thỏa thuận về quyền riêng tư, bắt buộc họ phải thông qua mọi sự đồng ý của người dùng trước khi đưa ra bất kỳ quyết định liên quan nào.

2013: Để lộ 6 triệu số điện thoại

Tháng 6 năm 2013, Facebook nhận định họ đã gặp một "lỗi hệ thống" khi có đến 6 triệu số điện thoại của người dùng bị lộ ra. Dù con số đó vẫn là nhỏ so với tổng lượng người dùng của Facebook - khi đó đã đạt hơn 1 tỷ - nhưng điều này lại dẫn đến một sự thật khác: Facebook đã cố tình bí mật thu thập dữ liệu người dùng thông qua cách tìm kiếm sự trùng khớp bằng số điện thoại.

Hậu quả của việc này là nghiêm trọng nếu bị thờ ơ và không được giải quyết đúng mực, nhưng Facebook khi ấy lại tỏ ra thản nhiên: "Hầu như chỉ có bạn bè mới thấy thông tin bị lộ ra của bạn thôi. Chúng tôi cũng đang cố hết sức để sửa lỗi này."

2016: Thổi phồng view của video một cách vô lý

Trên chặng đường phát triển nội dung video trên mạng xã hội mình gây dựng, Facebook cũng mắc phải nhiều sai lầm khá khó hiểu khi cập nhật các thay đổi mới. Đáng chú ý nhất là phương thức tính toán view không phù hợp với mọi hoàn cảnh, khi mà Facebook cho rằng 1 lần nhấp chuột cũng được tính view, dù cho có người xem chỉ dừng lại chưa đầy 1 giây rồi bỏ qua luôn.

7 cú phốt lớn nhất của Facebook trong 10 năm qua - Ảnh 4.

View video trên Facebook cũng nhận được nhiều lời chỉ trích trước đây.

Người thường có thể nghĩ rằng nó không quá ảnh hưởng, nhưng những doanh nghiệp kinh doanh bằng quảng cáo trên Facebook thì lại tỏ ra khá gay gắt vì điều đó có thể dẫn đến những tính toán sai lệch. Sau này, Facebook đã phải thêm vào tiêu chuẩn tính view của mình, bắt buộc phải xem đủ vượt quá 1 mốc thời gian của video mới được tính.

2017: Tài khoản giả, tin tức cũng giả

Đã có hàng chục ngàn tài khoản giả được lập ra không có mục đích gì khác ngoài... tăng Like và tung tin ủng hộ các phe phái trong cuộc bầu cử ở Pháp, Đức, Mỹ. Thậm chí, FBI cũng đã có động thái vào cuộc để hỗ trợ xử lý hiện tượng này.

Ngoài ra, tình trạng xuất hiện tin tức giả mạo, chèo lái suy nghĩ người đọc nhẹ dạ cả tin trên Facebook cũng rộ lên gần thời điểm này - nhất là khi sát đến cao trào của các cuộc bầu cử quốc gia. Facebook sau đó đã bị điều tra, không biết là vô tình hay cố tình, vì đã cho phép đặt tổng số quảng cáo trị giá tận 100.000 USD từ tài khoản giả mạo, ảnh hưởng đến 126 triệu người xem được nó. Sau cùng, Facebook đã phải tung ra cập nhật cho phép xem ai là nguồn quảng cáo, để người dùng quyết định đó có phải tên tuổi tin cậy hay không.

2018: Vỡ lở bí mật rò rỉ thông tin người dùng toàn thế giới

Facebook, đi kèm với Cambridge Analytica, là 2 cái tên nóng nhất thời gian vừa qua vì scandal "khủng" này. Sau nhiều lần điều tra, tổng số tài khoản bị liên lụy đã lên đến hơn 70 triệu, đi kèm với hàng loạt cáo buộc đến từ nhiều nguồn nhắm vào Facebook sau vụ việc trên.

7 cú phốt lớn nhất của Facebook trong 10 năm qua - Ảnh 5.

Mark Zuckerberg dù đã công khai xin lỗi người dùng và hé lộ tất cả tình tiết liên quan, Facebook cũng đã tung ra một số thay đổi tích cực cho sai lầm nhưng bấy nhiêu đó vẫn không khiến công ty bị thiệt hại nặng nề về lòng tin của người dùng cũng như lợi nhuận, khi mà một trào lưu tẩy chay Facebook đã được lập ra vì quá thất vọng với cách làm việc của họ.

(Tổng hợp)