Hành trình Microsoft: Từ Windows XP đến Windows 8.1

Hơn 12 năm trong vai trò một trong những hệ điều hành phổ biến nhất thế giới, Windows XP đã chính thức hoàn thành sứ mệnh của mình khi vừa qua Microsoft đã khai tử nó để mở đường cho những dự án mới hơn. Windows XP ra đời đã để lại rất nhiều thay đổi và ảnh hưởng cho những phiên bản Windows mới hơn sau này.

2000: Luật chống độc quyền

Năm 2000, hồ sơ pháp lý liên quan đến vấn đề Microsoft lợi dụng vị trí độc quyền của mình để bán Windows được chuyển đến Tòa án Hoa Kỳ. Kết quả của vụ việc này đã để lại rất nhiều ảnh hưởng trong cách mà Microsoft phát triển Windows về sau.

2001: Windows XP lên kệ

Sự ra đời của Windows XP đánh dấu việc nhân Windows NT chính thức thay thế công nghệ DOS-plus-Windows vốn vẫn được sử dụng trong Windows 95, Windows 98 và Windows ME. Tuy nhiên, trong năm đầu tiên, Windows XP không thực sự được đánh giá là một thành công khi theo ZDNet, chỉ có 10% lượng người dùng các nền tảng Windows cũ cập nhật lên phiên bản mới này.

Windows XP cũng được cho là một phiên bản hệ điều hành có sự thống nhất hài hòa giữa các yếu tố đặc thù cho người dùng doanh nghiệp và tập người dùng phổ thông.

2002: Sáng kiến Trustworthy Computing

Những năm đầu của thế kỉ 21 cũng là thời điểm Internet phát triển mạnh mẽ. Thực tế này đã biến Windows trở thành một mục tiêu khổng lồ cho các thành phần có ý đồ xấu tấn công vào lỗ hổng bảo mật, bằng chứng là đã có rất nhiều virus, mã độc hoành hành lúc bấy giờ. Đứng trước thách thức này, Bill Gates đã gửi “tâm thư” của mình trong đó nêu rõ việc tạm ngưng tất cả các dự án đang thực hiện và triệu tập các nhà phát triển tập trung cho một dự án huấn luyện về bảo mật.

2003: Sẽ có bản vá lỗi hàng tháng

Lỗi bảo mật mà Windows XP mắc phải tại thời điểm ra mắt tiếp tục cho đến mùa hè năm 2003 với sự lan truyền tràn lan của một virus có tên MSBlast/32. Tháng 10 năm đó, Microsoft quyết định thực hiện một trong những việc quan trọng đó là cần tung ra các bản vá lỗi theo định kì. Theo đó, ngày thứ ba của tuần thứ 2 mỗi tháng sẽ được hãng gọi là “Ngày thứ ba vá lỗi” (Patch Tuesday).

2004: Windows XP Service Pack 2

Nhận thức được vấn đề lỗi bảo mật có thể trở nên cực kì nghiêm trọng, Microsoft lúc này tập trung toàn bộ nguồn lực để tái cấu trúc chu trình phát triển của mình, từ đó khai sinh ra một cách thức thiết kế phần mềm và lập trình mới mà hãng tự gọi là Security Development Lifecycle. Windows XP Service Pack 2 (tên mã Springboard) chính là sản phẩm đầu tiên được ra mắt kể từ thay đổi này.

2005: Tạm biệt Windows “Longhorn”

Microsoft ấp ủ một kế hoạch lớn cho phiên bản kế nhiệm Windows XP với tên mã “Longhorn” đi kèm nhiều tính năng mà hãng tin rằng sẽ nâng trải nghiệm máy tính cá nhân lên một tầm cao mới. Longhorn được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2003 tại hội thảo cho các nhà phát triển chuyên nghiệp PDC và phiên bản beta của nó thực ra đã ra mắt vào năm 2004. Tuy nhiên, vào năm 2005, nhóm dự án đã tuyên bố phải hủy bỏ dự án này và bắt đầu lại từ đầu.

Quyết định nêu trên được đăng tải chính thức trên trang Wall Street Journal vào năm 2005 trong đó có nêu rõ: “Dự án Longhorn đi vào bế tắc... Microsoft cần làm lại từ đầu”.

2006: Windows Vista chào thế giới

Sau sự thất bại của Longhorn, những tưởng Microsoft sẽ có được nhiều bài học kinh nghiệm và cho ra đời một bản Windows để đời thì Windows Vista đi ngược hoàn toàn với những kì vọng đó với rất nhiều phàn nàn và phản hồi tiêu cực từ phía người dùng.

2007: Vista vướng lỗi kiểm tra bản quyền

Bên cạnh một số vấn đề về bảo mật, lúc này bài toán hóc búa nhất mà Windows XP phải giải quyết là việc bị sao chép không bản quyền tràn lan. Vì thế, Windows Vista đã được ông lớn vùng Redmond cung cấp một tính năng chống nạn sao chép bất hợp pháp trong đó kết hợp việc kích hoạt sản phẩm đồng thời liên tục kiểm tra xem cài đặt có hợp lệ hay không.

Tuy nhiên, chương trình này của Microsoft nhận được không ít "gạch đá" bởi nhiều người dùng bị cáo buộc vi phạm bản quyền mặc cho họ dùng phần mềm hợp pháp. Microsoft về sau thừa nhận: “Vấn đề này đến từ một lỗi hệ thống trong Windows Vista”. Đến năm 2008, vấn đề nêu trên đã được vá hoàn toàn.

2008: Apple tung quảng cáo nhắm vào Microsoft

Chiến dịch quảng cáo mang tên “Get a Mac” của Apple bắt đầu bằng một quảng cáo phát trên truyền hình vào năm 2006, tuy nhiên, chiến dịch nêu trên đặc biệt đạt được sức lan tỏa và hiệu quả lớn sau khi nhắm thẳng vào những vấn đề mà Windows Vista đang gặp phải.

2009: Sửa sai bằng Windows 7

Dưới quyền lãnh đạo mới của Steven Sinofsky, Microsoft tung ra Windows 7 với sự phối hợp chặt chẽ với các nhà sản xuất phần cứng. Windows 7 không thực sự hoàn hảo nhưng so với Vista, nó là một cải thiện đáng kể đồng thời cũng đủ để làm nên một trong những thành công lớn nhất của Microsoft.

2010: Windows 7 dần khẳng định vị thế

Theo thống kê của NetMarketShare, Windows 7 vượt qua lượng người dùng Windows Vista sau 9 tháng kể từ khi ra mắt. Windows 7 cũng có một lợi thế bởi thời điểm nó ra đời trùng khoảng thời gian nền kinh tế thế giới đang dần phục hồi sau cuộc đại khủng hoảng và các doanh nghiệp bắt đầu chịu chi hơn trong vấn đề nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin. Đây cũng là thời điểm Apple ra mắt iPad, một “cú đấm” không hề nhẹ vào Windows.

2011: Đánh cược với Windows 8

Tháng 9 năm 2011, Microsoft chính thức vén màn Windows 8 khi cho ra mắt bản Developer Preview với hơn 500.000 lượt tải về chỉ trong 24 giờ. Đây là thời điểm ghi dấu lần đầu tiên giao diện Metro xuất hiện.  Windows 8 thực sự là một ván bài lớn Microsoft đang tham dự bởi nó mang trên mình quá nhiều thay đổi so với toàn bộ các phiên bản Windows trước đó.

2012: Windows 8 ra mắt

Đúng theo lộ trình phát triển, Windows 8 ra mắt vào mùa thu năm 2012 ở một sự kiện tổ chức tại New York. Người dùng Windows khi làm quen với phiên bản này khó có thể thoát khỏi những bỡ ngỡ khi nó được cho là kém thân thiện với các thiết bị truyền thống như chuột và bàn phím.

2013: Windows 8.1 ghi dấu sự trở lại của nút Start huyền thoại

Gần một năm sau sự chào đời của Windows 8, Microsoft chính thức tung gói cập nhật lớn Windows 8.1 tới tay người dùng vào trung tuần tháng 10 năm 2013. Điểm nhấn chính của bản cập nhật này là sự trở lại của nút Start truyền thống cùng một số tùy biến và cải thiện nhỏ khác.

2014: Tạm biệt Windows XP

Tại hội thảo BUILD thường niên vừa mới diễn ra gần đây, Microsoft cũng đã hé lộ những thông tin tiếp theo về bản cập nhật lớn dành cho Windows 8.1. Đây cũng là khoảng thời gian mà người dùng cả thế giới nói lời chào tạm biệt với một “cây đại thụ” của ngành công nghiệp máy tính là Windows XP khi ông lớn vùng Redmond đã quyết định “khai tử” nó.